Liquiditeitspositie
1a Gecontracteerde langlopende leningenportefeuille opgenomen gelden
Onderstaand een overzicht van het totale langlopend geleende bedrag sinds 2017, onderverdeeld in geleende bedragen voor eigen voorzieningen en geleende bedragen die zijn door verstrekt aan derden.
| Bedragen x 1 mln. | |||||
---|---|---|---|---|---|---|
Ultimo | Totaal geleend | Gem. betaalde rente | Waarvan geleend voor eigen voorzieningen | Gem. betaalde rente | Waarvan geleend en doorverstrekt aan derden | Gem. betaalde rente |
2017 | 1.185 | 2,39% | 1.057 | 2,22% | 128 | 3,67% |
2018 | 1.358 | 2,03% | 1.230 | 1,85% | 128 | 3,67% |
2019 | 1.422 | 1,92% | 1.315 | 1,76% | 107 | 3,65% |
2020 | 1.334 | 1,98% | 1.227 | 1,84% | 107 | 3,63% |
Nieuwe leningen | 0 | 0,00% | 0 | 0,00% | 0 | 0,00% |
Reguliere aflossingen | 74 | 1,86% | 74 | 1,86% | 0 | 0,00% |
2021 | 1.260 | 1,97% | 1.153 | 1,82% | 107 | 3,63% |
Afloop van hoofdsommen
Ultimo 2021 heeft de gemeente € 1.260 mln. langlopend geleend tegen gemiddeld 1,97%. In 2022 wordt per saldo € 106 mln. afgelost, in 2023 € 105 mln., in 2024 € 97 mln. en in 2025 € 122 mln. Deze bedragen zijn opgenomen in de gemeentebrede liquiditeitsprognose. Op basis van de meest recente liquiditeitsprognose is er geen directe noodzaak de rente- en aflossingsbedragen te herfinancieren.
1b Gecontracteerde langlopende leningenportefeuille uitgezette gelden
De aflossingen hebben vooral betrekking op Grondexploitatie Maatschappij Vroondaal C.V. en de Personeelshypotheken.
Bedragen x € 1 mln. | ||
Uitgezette gelden | Bedrag | Gem. rente |
Stand per 1 januari 2021 | 128,3 | 3,80% |
Nieuwe leningen | 0,0 | 0,00% |
Reguliere aflossingen | -5,3 | 4,11% |
Stand per 31 december 2021 | 123,0 | 3,77% |
Bedragen x € 1 mln. | ||
Uitgezette gelden per instelling | Restant per 31/12/2021 | Restant per 31/12/2020 |
Grondexploitatie Maatschappij Vroondaal C.V. | 100,0 | 100,0 |
Starterspanden C.V. | 0,8 | 0,8 |
St. Jacobusstichting | 6,5 | 7,0 |
Stichting pand Hoefkade | 2,7 | 2,8 |
Personeelshypotheekportefeuille | 13,0 | 17,7 |
TOTAAL | 123,0 | 128,3 |
Afloop van hoofdsommen
Ultimo 2021 heeft de gemeente € 123,0 mln. langlopend uitgeleend tegen 3,77%. In 2022 wordt € 34,5 mln. terugontvangen, in 2023 € 8,7 mln., in 2024 € 9,1 mln. en in 2025 € 8,3 mln. Deze bedragen zijn opgenomen in de gemeente brede liquiditeitsprognose. Dat betekent dat de gemeente de komende jaren minder financiering aan derden heeft uitstaan.
Voorziening langlopende uitgezette leningen
De gemeente heeft € 123,0 mln. aan langlopende leningen ingedeeld in risicogroepen.
Bedragen x € 1 mln. | |
Uitgezette langlopende leningen per risicogroep | Restant per ultimo 2021 |
Met hypothecaire zekerheid | 93,0 |
Zonder zekerheid | 30,0 |
Totaal | 123,0 |
Jaarlijks wordt op basis van risico-inschatting van iedere individuele lening de voorziening voor langlopende leningen bepaald. Deze wordt onder meer berekend op basis van de Basel II-norm. Als er 100% zekerheden zijn gesteld wordt geen voorziening gevormd. Zo nodig worden op basis van risico-inschatting afwijkende percentages toegepast. Op basis van de huidige inzichten zijn de risico’s beperkt. Hierdoor is de reeds bestaande voorziening van € 0,5 mln. in 2021 vrijgevallen.
1c Gegarandeerde geldleningen
De afgelopen decennia heeft de gemeente aan diverse maatschappelijke sectoren borgstellingen verleend voor investeringen in hun materiële activa. Het gaat om maatschappelijk relevante investeringen met een publiek belang. De gemeente Den Haag loopt risico wegens het afgeven van garanties voor leningen die banken aan derden hebben verstrekt. De onderstaande tabel geeft een overzicht van de door de gemeente afgegeven gegarandeerde geldleningen.
Bedragen x € 1.000 | ||
Omschrijving | Restant per 31/12/2021 | Restant per 31/12/2020 |
Geestelijke gezondheidszorg/bejaardenoorden | 431 | 678 |
Ministerie van Financiën | 4.333 | 4.500 |
Stichting Nationaal Restauratiefonds* | 617 | 600 |
Achtervangovereenkomst met de Stichting Waarborgfonds Eigen Woningen | pm | pm |
Achtervangovereenkomst Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW)** | 4.264.825 | 4.053.911 |
TOTAAL | 4.270.206 | 4.059.689 |
* Uit afstemming is gebleken dat de stand per 31 december 2020 niet juist is opgenomen. Deze is nu aangepast. Hierdoor sluit de stand per 31 december 2020 niet aan met de stand die in de paragraaf financiering 2020 is opgenomen.
** Het gaat hierbij om garantstellingen aan rechtspersonen
De stand per 31 december 2020 en 31 december 2021 is gebaseerd op de opgave van het waarborgfonds. Het gaat hierbij om de garantstellingen aan rechtspersonen. De raad heeft in juli 2021 (RIS 309381) ingestemd met een nieuwe achtervangovereenkomst met het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW). Woningcorporaties trekken leningen aan om het bouwen en onderhouden van sociale huurwoningen te financieren. Het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) staat hiervoor borg. Dit betekent dat de betalingsverplichtingen (rente en aflossing) van de lening overgenomen wordt, mocht de corporatie daar zelf niet meer aan kunnen voldoen. Door borg te staan voor leningen kunnen woningcorporaties goedkoper leningen aantrekken.
Voorziening gegarandeerde geldleningen
Van de totaal uitstaande garanties is voor € 0,7 mln. extra zekerheid verkregen door het recht van eerste hypotheek (verpleeg- en zorginstellingen). Voor de overige uitstaande garanties is geen zekerheid verkregen, waardoor het risico in geval de gemeente wordt aangesproken hoger is. Op basis van de huidige inzichten zijn deze risico’s beperkt waardoor geen aanvullende maatregelen nodig zijn en geen voorziening is gevormd.
1d Lange financieringspositie 2021 (langer dan één jaar)
De lange financieringsbehoefte is in theorie het verschil tussen de vaste activa van de balans (materiele en financiële vaste activa) en het lang vermogen aan de passiefzijde van de balans. De uitkomst geeft aan of er een financieringsbehoefte of een financieringsoverschot is op de langlopende financieringspositie. De financieringspositie ultimo 2021 is als volgt opgebouwd:
Saldo ultimo 2021 (x 1 mln.) | Jaarrekening 2021 | Begroting 2021 |
---|---|---|
Vaste activa: | ||
Verstrekte leningen voor gemeentelijke Investeringen | 2.169 | 2.319 |
Deelnemingen | 111 | 104 |
Uitgezette middelen | 224 | 227 |
Totaal | 2.504 | 2.650 |
Beschikbare middelen: | ||
Reserves en voorzieningen | 1.354 | 1.167 |
Opgenomen leningen (zie paragraaf 1a) | 1.260 | 1.260 |
Totaal | 2.614 | 2.427 |
Financieringsoverschot/-behoefte | 110 | -223 |
Ultimo 2021 heeft de gemeente een (tijdelijk) liquiditeitsoverschot door de verkoop van de aandelen Eneco van en als gevolg van Covid achterblijvende investeringsuitgaven van € 110 mln. Vanaf 2023 en verder wordt verwacht dat er sprake zal zijn van een financieringsbehoefte. Daarom heeft het college in juli 2020 (RIS305846) voor de eigen financieringsbehoefte vier langlopende leningen voor de toekomst afgesloten (zie forwards). Met het aantrekken van deze forwards is het uitgangspunt dat de langdurige kapitaalbehoefte wordt gefinancierd met langlopende leningen.