Werk en inkomen

Beleidsverantwoording per activiteit
In dit deel geven we een toelichting op de belangrijkste activiteiten die we in 2021 per cluster hebben gedaan, waarbij we steeds de bijbehorende baten en lasten laten zien. Een verantwoording van de financiële cijfers volgt in deel C.

 
Dienstverlening
Het verbeteren van onze dienstverlening vraagt om een voortdurende ontwikkeling van de organisatie en haar medewerkers. Als gemeente verbeteren we onze dienstverlening door het toepassen van de servicedesign methode[1], het maken van klantreizen en het uitvoeren van klanttevredenheidsonderzoeken.

Klantreis
Een klantreis is de reis die een persoon aflegt nadat deze een (levens)gebeurtenis meemaakt. Daarbij wordt gevisualiseerd wat die persoon ervaart rondom de (fysieke) contactmomenten met de gemeente. De reis loopt vanaf het moment dat de bewoner bedenkt iets van de gemeente nodig te hebben, tot het moment dat dit niet meer het geval is. Door het maken van klantreizen wordt dienstverlening ontwikkeld vanuit de behoefte van de bewoner en niet vanuit processen of systemen.

In 2021 zijn meerdere klantreizen in beeld gebracht. De 3 belangrijkste klantreizen: rondom de nieuwe dienstverlening voor de wet Inburgering, op het gebied van inkomen en de inkomstenverrekening, en in het kader van het programma Vernieuwing digitalisering werk en inkomen (VDWI). Dit laatstgenoemde programma werkt aan digitale dienstverlening met onder andere het gebruik van Mijn Den Haag, een grotendeels nieuw kanaal voor de gemeente.

We willen weten hoe de Haagse inwoners onze dienstverlening ervaren en willen leren van klantsignalen. In 2021 is de eerste klantfeedbackloop voor een klantreis uitgevoerd. In een klantfeedbackloop wordt de tevredenheid van de inwoners voor de klantreis gemeten. Op basis van de uitkomsten van de meting wordt de dienstverlening verbeterd. In een volgende meting wordt zichtbaar of deze verbetering tot een hogere tevredenheid leidt.

Brieven
Daarnaast kijkt de gemeente naar de ingediende bezwaarschriften en klachten. Mensen die een klacht of bezwaar indienen, zijn het ergens niet mee eens. Ook de uiteindelijke oplossing is niet in alle gevallen wat mensen willen. Het aanpassen van brieven en beschikkingen is een continu proces en dat gebeurt bij voorkeur per klantreis. Per klantreis wordt in kaart gebracht over welke contactmomenten in de reis de bewoner wel en niet tevreden is. Voor die laatste wordt gekeken hoe we dit kunnen verbeteren. Als dat gaat om onduidelijke brieven of besluiten, dan worden die aangepast.

In 2021 is ook gewerkt aan een aantal verbeterpunten uit een eerder uitgevoerde klantreis Bezwaar. Zo wordt er gewerkt aan een heldere en duidelijke uitleg over het bezwaarproces op de website. Hagenaars kunnen nu goed terugvinden hoe een bezwaarprocedure verloopt. Ook is een begin gemaakt met het begrijpelijker maken van de beslissingen op bezwaar.

Bezwaarschriften
Er zijn 144.468 besluiten verzonden in 2021. In 1.789 gevallen was de inwoner het niet eens met dit besluit en is een bezwaarschrift ingediend. In 2021 zijn in totaal 1.835 bezwaarschriften afgehandeld. Hiervan betrof het in 586 gevallen een bezwaar in verband met TOZO. In 194 gevallen is de inwoner in het gelijk gesteld, 1.641 bezwaarschriften zijn ongegrond verklaard. Er zijn 255 zaken in beroep voor de rechter gebracht waarbij de inwoner in 28 gevallen (deels) in het gelijk is gesteld. Ook dienden er 71 zaken in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep. Hierbij is in 3 zaken de inwoner in het gelijk gesteld.

Klachten
Hoe tevreden zijn inwoners met de klachtafhandeling van de gemeente? De klanttevredenheid naar het klachtenproces wordt voortdurend gemeten. 46,5% van de inwoners die een klacht heeft ingediend, geeft de gemeente een voldoende of hoger. In 2021 zijn 452 registraties ontvangen en zijn 475 registraties afgehandeld, waarvan 392 als klacht zijn afgehandeld. De overige registraties waren geen klacht maar een bezwaar, een vraag of een melding anderszins.

De meeste klachten gingen over bejegening (75 keer) en informatieverstrekking (58 keer). Van de afgehandelde klachten is 52 % informeel in een persoonlijk contact naar tevredenheid opgelost en afgehandeld. Mocht de klager zich niet kunnen vinden in de oplossing, dan wordt de klacht via de formele route afgehandeld. Van de overige klachten is in 24% van de gevallen de inwoner geheel of gedeeltelijk in het gelijk gesteld en is 16% ongegrond bevonden. In de overige zaken is de klacht ingetrokken, was de klacht niet ontvankelijk of was het uiteindelijk geen klacht.

Naleving en handhaving
In 2019 heeft het college besloten om de handhaving te versterken en te verbeteren. De looptijd van deze opgave is tot 2023. De commissie samenleving heeft in december 2020 de eerste voortgangsrapportage ontvangen (RIS 307014).

De invloed van de coronacrisis liet zich in bovengenoemde periode al gelden. Deze langdurige effecten van Covid-19 hebben zich voortgezet en zijn ook in 2021 van invloed geweest op de inzet van acties met het oog op de intensiveringsslag, gericht op het verbeteren en versterken van handhaving.

De coronacrisis had ook in 2021 effect op de inzet van handhavers. Als gevolg van de richtlijnen van het RIVM konden instrumenten als ‘confrontatiegesprekken’ en ‘huisbezoeken’ slechts beperkt worden ingezet. Door die beperkingen en door de dringende behoefte aan menskracht op andere onderdelen van onze dienstverlening, zijn medewerkers deels ook voor andere taken in de organisatie ingezet, zoals bij de uitvoering van de Tozo-maatregel. Trainingen en opleidingen hebben dan ook slechts deels doorgang kunnen vinden.

Ook de uitvoering van de intensiveringsslag handhaving, werd door de coronacrisis gedomineerd. Ondanks de beperkte omstandigheden, die hierboven zijn genoemd, is gewerkt aan een aantal verbeterpunten, zoals versterking van de dienstverlening, verhoging van de kwaliteit van medewerkers en de integrale aanpak. In de brief ‘Voortgangsrapportage Intensiveringsslag Naleving en Handhaving’ wordt uitgebreid verslag gedaan over de voortgang en de resultaten .

Fraude
Naar aanleiding van fraudeonderzoeken zijn er 221 uitkeringen beëindigd en 80 uitkeringen aangepast.
Er is voor € 5,3 mln. aan fraudevorderingen vastgesteld.

Den Haag Werkt
De gemeente wil dat alle Haagse inwoners naar vermogen kunnen meedoen in de samenleving. Daarom streven we naar een inclusieve arbeidsmarkt. Dat is een arbeidsmarkt waar iedereen een kans krijgt om aan deel te nemen. Met het realiseren van STiP-banen, nieuw beschut werk als ook het stimuleren van sociaal werkgeverschap draagt de gemeente hieraan bij. Daarnaast bundelt de gemeente binnen Den Haag Werkt haar expertise, infrastructuur en netwerk om zoveel mogelijk mensen te begeleiden naar de arbeidsmarkt. Economische ontwikkelingen worden op de voet gevolgd en er wordt nauw samengewerkt met werkgevers in kansrijke sectoren om de kans op een baan voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt te vergroten. Den Haag doet ook aan preventie. Door samen te werken met het UWV, het Regionaal mobiliteitsteam en uitzendbureaus zijn mensen die door de crisis werkloos zijn snel weer naar werk begeleid.

Intensiveren uitstroom bijstand (Werkoffensief +500)
De ontwikkeling van het bijstandsbestand laat een positieve ontwikkeling zien. Het aantal bijstandsuitkeringen is in 2021 gedaald met 1.281. Dat komt voornamelijk door een lagere instroom vanuit de WW en doordat minder mensen een beroep op de bijstand deden vanwege weggevallen inkomsten. De uitstroom en begeleiding naar school of werk bleef dit jaar daarentegen achter op de doelstelling.

De eerste doelstelling van Den Haag is om jaarlijks 3.100 mensen vanuit de bijstand uit te laten stromen naar school of werk. Dit is inclusief 500 mensen vanuit het Werkoffensief en 2.600 reguliere opgave). In 2021 is deze doelstelling eenmalig verhoogd naar 3.200 omdat de verwachting was dat in 2021 boven op de reguliere instroom meer mensen met een korte afstand tot de arbeidsmarkt zouden instromen. Uiteindelijk is het tegenovergestelde gebeurd en nam de instroom in de bijstand juist fors af, waardoor de uitstroomdoelstelling niet is gehaald. Mensen die nieuw instromen zijn namelijk over het algemeen makkelijker terug te leiden naar de arbeidsmarkt dan mensen die al jarenlang een uitkering krijgen.

In 2021 is in 2.701 gevallen de uitkering beëindigd na inzet van re-integratie. Probleem is dat de doelgroep niet goed aansluit op wat de arbeidsmarkt vraagt en dat het baanniveau van openstaande vacatures voor hen vaak te hoog ligt. Daarnaast kampt een steeds groter deel van de doelgroep die Den Haag bemiddelt naar werk met relatief zware en complexe problematiek. Deze mensen hebben veel ondersteuning en tijd nodig om te kunnen re-integreren. Dat de ambitie niet is gehaald, komt voor een groot deel ook door corona, omdat dit de re-integratie voor veel mensen heeft bemoeilijkt.

De tweede doelstelling van Den Haag is om jaarlijks 1.400 mensen die (nog) niet in een uitkeringssituatie zitten preventief naar school of werk te begeleiden. In 2021 zijn 818 personen preventief begeleid naar school of werk. Het gaat om mensen die vanuit de STiP-baan (Sociaal Traject in Perspectief) zijn doorbemiddeld naar regulier werk en mensen die geen recht op bijstand hebben of deze (nog) niet hebben aangevraagd. Dat zijn voor een deel jongeren die vanuit het Jongerenpunt070 zijn bemiddeld naar school of werk, schoolverlaters uit het praktijk en voortgezet onderwijs en andere jongeren zonder startkwalificatie. Het gaat ook om personen die recent werkloos zijn geworden en door de inzet van preventieve maatregelen geen bijstand nodig hadden. Hierin wordt samengewerkt met regiogemeenten en het UWV in het regionale mobiliteitsteam.

Werkontwikkeltrajecten, werkfit en praktijkverklaringen

Werkontwikkeltrajecten
In 2021 is de gemeente verder gegaan met de werkontwikkeltrajecten (WOT). Dit is aangeboden aan kandidaten met een afstand tot de arbeidsmarkt. Door corona lag dit net als in 2020 overigens maandenlang grotendeels stil, tenzij het traject in aangepaste vorm volgens de RIVM-richtlijnen kon plaatsvinden. Het werkontwikkeltraject houdt in dat de kandidaten zich in maximaal een half jaar ontwikkelen bij een werkgever in een kansrijke branche. Ze krijgen methodische begeleiding op basis van een persoonlijk ontwikkelplan. De begeleiders van Den Haag Werkt ondersteunen hen bij het ontwikkelen van werknemersvaardigheden. De werkgever zorgt voor coaching op vakmanschap. De kandidaat heeft ook de mogelijkheid om certificaten en diploma’s te halen. Het doel in 2021 was om kandidaten - na het ontwikkelen van deze vaardigheden - duurzaam aan het werk te helpen. Door corona was dit lastiger. In 2021 zijn 262 werkontwikkeltrajecten afgerond, inclusief trajecten die gestart zijn in 2020. Hiervan hebben 81 trajecten geleid tot uitstroom en begeleiding naar werk, school of iets anders (neutraal). De andere afgeronde trajecten hebben onder andere geleid tot doorstroom naar een andere voorziening, waaronder bemiddeling naar werk, een STiP-baan en andere re-integratie- of participatietrajecten.

Daarnaast zijn in 2021 230 werkontwikkeltrajecten gestart. Een deel van deze trajecten is ontstaan binnen de sectordeals vanuit het Werkoffensief +500.

Werkfittrajecten
In 2021 zijn aanvullend op de WOTs 739 in- en externe werkfittrajecten van gestart gegaan voor mensen die nog niet toe zijn aan een WOT. Dit jaar zijn 691 trajecten afgerond, inclusief in 2020 gestarte trajecten. Hiervan hebben 505 trajecten geleid tot doorstroom naar een volgend traject en 63 naar uitstroom via werk of school. De kandidaten worden werkfit door eerst aandacht te besteden aan problematiek op diverse leefgebieden. Vervolgens worden werknemersvaardigheden ontwikkeld. Werkfit vindt onder andere plaats op interne werkfitplekken, zoals de brugplekken (instroom op 201 trajecten en uit- en doorstroom vanuit 114 trajecten) en op werkfitplekken bij werkgevers en stichtingen in de stad (instroom op 538 trajecten en uit- en doorstroom vanuit 454 trajecten). Zo wordt de afstand tot de arbeidsmarkt zo klein mogelijk gemaakt.

Praktijkleren met mbo-praktijkverklaringen
In 2021 heeft de gemeente het praktijkleren steviger op de rails gezet. Door praktijkleren kunnen werkzoekenden branche-erkende praktijkverklaringen behalen die hen meer kansen bieden op de arbeidsmarkt. De praktijkverklaringen voor de doelgroep uit het praktijkonderwijs (PRO) of voortgezet speciaal onderwijs (VSO) zijn uitgebreid naar andere groepen en verder geïntegreerd in de lijnorganisatie. In Den Haag hebben in 2021 32 kandidaten deelgenomen aan het praktijkleren waarvan er 17 een praktijkverklaring ontvingen. De mbo-praktijkverklaring is in samenwerking met de arbeidsmarktregio Haaglanden in 2021 uitgevoerd. Vanuit de regio hebben 66 kandidaten deelgenomen.

Jongerenpunt070 en jongerenaanpak
Sinds medio 2021 is Jongerenpunt070 de nieuwe naam van het Servicepunt Arbeid. Jongeren die geen uitkering aanvragen, kunnen rechtstreeks bij het Jongerenpunt070 terecht voor hulp. Denk aan: Den Haag Werkt, leerwerkplekken en praktijkleren. Jongeren die in 2021 een bijstandsuitkering aanvroegen, zijn ook zoveel mogelijk doorgestuurd naar het Jongerenpunt070. Daar krijgen ze begeleiding naar werk, school of een ander perspectief. Daarnaast worden via het Jongerenpunt070 voortijdig schoolverlaters (VSV'ers) begeleid, terug naar school of als dat geen optie is naar (leer)werk.

Doelstelling was dat 1.300 jongeren zouden uitstromen, uit begeleiding van het Jongerenpunt070 naar school en werk, ongeacht of zij een uitkering ontvangen.

De resultaten van 2021 zijn ondanks de Coronacoronacrisis beter dan over 2020. In 2021 zijn 2.736 jongeren gebruik gaan maken van de dienstverlening van het Jongerenpunt070. Dit is inclusief VSV’ers. Zij hoeven niet allemaal even intensief begeleid te worden. In 2021 zijn 2.824 jongeren uitgestroomd, waarvan 1.644 naar school of werk. 1.180 jongeren zijn neutraal uitgestroomd. Neutrale uitstroom kan door bijvoorbeeld verhuizing, detentie of overlijden.

Neutrale uitstroom
77% van de neutrale uitstroom is gerealiseerd door jongeren die door Leerlingzaken begeleid zijn. Voor bijna alle jongeren die gebruik maken van de dienstverlening van Leerlingzaken, is deze begeleiding vrijwillig. Zij zijn vrij om begeleiding te weigeren of te stoppen. Dat gebeurt bijvoorbeeld als ze zelf werk of een opleiding vinden of dat van plan zijn en geen hulpvraag hebben. Zij stromen dan om een van deze redenen neutraal uit.

Casemanager
De gemeente kijkt multidimensionaal naar de hulpvraag van jongeren. Samen met hen wordt het perspectief bepaald en geboden. Een jongere heeft zoveel mogelijk 1 casemanager die de regie voert. Met de jongere wordt een plan opgesteld en professionals worden ingezet waar dat nodig is. Dubbele regie wordt voorkomen en aanvullende dienstverlening of instrumenten worden bewust ingezet. Hiervoor is een brede menukaart beschikbaar met interventies die passen bij de fase waarin een jongere zich bevindt.

Maatwerk
Veel van de dienstverlening aan jongeren gebeurt vanuit het Jongerenpunt070. In de vestigingen van het Jongerenpunt070 wordt intensief en integraal samengewerkt om kwetsbare jongeren wijkgericht naar werk en school te begeleiden en waar nodig passende hulpverlening te bieden. Het bieden van de juiste dienstverlening aan deze jongeren is maatwerk. Doordat we vanuit verschillende disciplines samenwerken (werk, onderwijs, participatie, schuldhulpverlening), kunnen we passende begeleiding bieden.

Ook de leerwerkmakelaar die jongeren naar een BBL-opleiding (Beroepsbegeleidende Leerweg) en werkplek begeleidt, is onderdeel van het Jongerenpunt070. Zie ook de recente commissiebrieven over de begeleiding van jongeren (RIS 306581 en RIS 310656), de extra inzet hierop (RIS 309053) en over afstemming van kaders en het proces van verantwoording bij de jongerenaanpak (RIS 310482).

Corona
De vestigingen van het Jongerenpunt070 waren in 2021 grotendeels, met in achtneming van maatregelen als mondkapjes en de afstandsregel, te bezoeken. Inloop bleef (en blijft) hiermee mogelijk. Waar mogelijk en passend zijn jongeren telefonisch gesproken en is digitaal gewerkt. Waar nodig is met jongeren op locatie gesproken. De fysieke dienstverlening buiten de vestigingen, zoals de deurbezoeken van de casemanagers VSV en van het project ‘Jongeren buiten beeld’, zijn ook doorgegaan. Uiteraard met inachtneming van de RIVM-maatregelen.

Social return
De gemeente Den Haag zet het inkoopbeleid zo in dat meteen ook maatschappelijke doelen kunnen worden gerealiseerd. Dit gebeurt allereerst door sociale inkoop van diensten of goederen bij Den Haag Werkt dan wel voorbehoud van aanbestedingen aan erkende sociale ondernemers. Daarnaast past de gemeente Den Haag bij aanbestedingen en inkoop boven de € 221.000 social return toe. Dit houdt in dat opdrachtnemers minimaal 5% van de gegunde opdrachtsom gebruiken voor werkgelegenheid of arbeidsontwikkeling voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt.
Opdrachtnemers kunnen er ook voor kiezen bij te dragen aan maatschappelijke activiteiten gericht op het vergroten van kansen voor werkzoekenden met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt. Denk aan een gastcollege, training of een (snuffel)stage. Het kan ook door kennis, expertise of middelen te delen.

In 2021 zijn 1.147 kandidaten geplaatst bij opdrachtnemers, waarvan 693 op werk. Een deel van de leveranciers geeft invulling aan social return via projecten gericht op kandidaatontwikkeling of maatschappelijke invulling. In samenwerking met diverse leveranciers zijn projecten gestart waardoor mensen op weg naar werk zijn geholpen. Via de social impact-makelaar (SIM) zijn de eerste koppelingen gemaakt met maatschappelijke projecten in de regiodeal Zuidwest (zie ook motie RIS 305899).

Sociaal ondernemerschap
In 2021 is de sectordeal Sociaal ondernemen 2021-2023 gepresenteerd en ondertekend. Daarmee heeft een grote groep ondernemers en belanghebbenden de ambitie uitgesproken om de sector verder te laten groeien en te professionaliseren. Onder deze sectordeal liggen werkafspraken tussen verscheidene sociale ondernemingen en de gemeente Den Haag. Dit was de basis voor een structurele samenwerking en heeft geleid tot meer werk- en ontwikkelkansen voor onze kandidaten.

Mede door een succesvolle editie van het Social Impact Lab, hebben diverse sociale ondernemingen zich in Den Haag gevestigd. Voorbeelden zijn DAAT en Wholy Greens waar inmiddels de eerste kandidaten zijn geplaatst. Overkoepelend is er een stabiele samenwerking met Social Club Den Haag als vertegenwoordiger van de sociale ondernemingen in Den Haag. Resultaat: circa 20 nieuwe contacten met sociaal ondernemers die circa 10 evenementen en workshops hebben georganiseerd.

Regionaal is er, in samenwerking met de gemeenten Rotterdam en Zoetermeer, een eenduidige definitie afgesproken voor sociale ondernemingen. Deze definitie en bijbehorende toetsing zorgt ervoor dat wij van de desbetreffende ondernemingen zeker weten dat zij naast een bedrijfseconomische doelstelling ook een doelstelling hebben die overeenkomt met de missie van Den Haag Werkt: werkkansen bieden aan iedereen. De eerste 30 sociale ondernemingen zijn inmiddels getoetst en deze duidelijkheid zorgt voor meer kansen voor deze ondernemingen via SROI en voorbehouden aanbestedingen via aanbestedingswet 2.82. Door deze ondernemingen op een dergelijke manier te positioneren, wordt de werkgelegenheid voor de doelgroep van Den Haag Werkt binnen deze groep ondernemingen verder gestimuleerd.

Samenwerking in de regio
Samenwerking in de regio betekent: een integrale eenduidige werkgeversbenadering in de arbeidsmarktregio Haaglanden, efficiënt gebruik en ontwikkeling van elkaars kennis, kunde en middelen en het effectief bij elkaar brengen van vraag en aanbod uit de hele regio. Hierdoor kunnen in de regio meer vacatures worden vervuld. Ook hoeven werkgevers niet langer aan te kloppen bij alle verschillende gemeenten en bij het UWV binnen de arbeidsmarktregio Haaglanden.

Regionale mobiliteitsteam
Van start in mei 2021: het tijdelijke regionale mobiliteitsteam. Dit wordt gefinancierd is via aanvullende rijksmiddelen. Doel is de instroom in de WW (werkloosheidswet) of bijstand vanwege de economische situatie zoveel mogelijk voorkomen danwel deze mensen zo snel mogelijk weer aan het werk te krijgen. Resultaat: eind 2021 waren er 281 aanmeldingen bij dit team. Daarvan zijn er 103 mensen op een voorziening naar werk of school gestart en 72 mensen zijn via lichte dienstverlening – bijv. een adviesgesprek – weer aan de slag gegaan. Dit aantal van 281 aanmeldingen is geringer dan verwacht door de NOW-maatregelen (Noodmaatregel Overbrugging Werkgelegenheid) waardoor veel mensen toch in dienst bleven bij hun werkgever.

Perspectief op Werk
De regionale agenda Perspectief op Werk is eind 2021 formeel ten einde gelopen. De evaluatie zal Q1 2022 worden opgeleverd. Alle betrokken partijen willen verder op de ingeslagen weg. De structuur en het projectmatig werken op de arbeidsmarkt wordt voortgezet. Dit jaar lag het zwaartepunt bij de regionale verspreiding van HalloWerk, de regionale uitrol van het praktijkleren met mbo-verklaringen en het verbeteren van de verbinding met werkgevers via de regionale werkambassadeur.

HalloWerk
HalloWerk is per december 2021 een regionaal dienstverleningsconcept binnen de arbeidsmarktregio Haaglanden. Dit instrument draagt bij aan een betere aansluiting van werkzoekenden en kwetsbare werkenden op de vraag van werkgevers. Deelnemers groeien in hun ontwikkeling en motivatie via praktijkleren. Alle partners in de regio omarmen praktijkleren en willen hiermee verder.

Regionale werkambassade
De werkgeversorganisaties zijn tevreden over de zullen de succesvolle inzet van de regionale werkambassadeur borgen met het optuigen van een regionale werkambassade. Werkgevers in Haaglanden blijken een grote behoefte te hebben aan een ander gesprek met de partners op de arbeidsmarkt en hun vertegenwoordiging. Daarom is in 2021 gewerkt aan het inrichten van een regionale werkambassade. Dit is een groep werkgevers uit de regio die gevraagd en ongevraagd advies gaat uitbrengen naar werkgeversorganisaties en publieke partners op de arbeidsmarktregio Haaglanden als het gaat om arbeidsmarktgerelateerde zaken. Denk aan behoeften van werkgevers en ervaringen over de geboden dienstverlening. Op die manier komt er een continu gesprek met ondernemers op gang over de arbeidsmarktsituatie met haar kansen en bedreigingen.

Participatie
In het kader van het Werkoffensief +500 zijn 22.000 gesprekken gevoerd met Haagse inwoners die 18 maanden of langer een uitkering ontvangen. Circa 10% van deze groep krijgt een aanbod in het kader van re-integratie. Voor de andere circa 90% is volledig betaald werk, en daarmee een aanbod in het kader van re-integratie, (nog) niet haalbaar. Een deel van deze mensen doet vrijwilligerswerk. Maar te vaak nog staan deze mensen aan de kant en vinden zij niet zelfstandig aansluiting bij de Haagse samenleving.

Den Haag ziet het als een maatschappelijke opgave om deze Haagse bewoners (de participatiegroep) een duurzaam perspectief te bieden. Hiervoor zijn we in 2021 gestart met vernieuwde dienstverlening aan de participatiegroep. Deze groep bestond op 31-12-2021 uit 18.837 mensen (RIS 307152). In 2021 is de participatiegroep goed in beeld gebracht en is passende dienstverlening ontwikkeld via 4 segmenten met ieder een eigen aanpak. Ook is er een administratief systeem ingericht om de participatiegroep in beeld te houden en jaarlijks op te volgen.

Instapwerk
Begin 2021 is in samenwerking met het Werkoffensief +500 de pilot Instapeconomie van start gegaan. Daarbij creëert de gemeente werk van waarde in de wijk. Hagenaars met een bijstandsuitkering voor wie een betaalde baan onhaalbaar is, kunnen op vrijwillige basis deelnemen. Ze krijgen met instapwerk een blijvend perspectief, ze werken aan hun ontwikkeling en ze gaan er financieel op vooruit.

Maatschappelijk fit
Ook is de gemeente medio 2021 gestart met de pilot Maatschappelijk fit. Daarbij werken we samen met Den Haag Werkt en het Werkoffensief +500. Aanleiding voor de pilot was dat een deel van de kandidaten die via het Werkoffensief +500 bij Den Haag Werkt met re-integratie zouden starten, daar nog niet aan toe bleken te zijn vanwege uiteenlopende hulpvragen en complexe problemen. Met Maatschappelijk fit willen we zorgen voor een vloeiende overgang tussen participatie en re-integratie.

Het gaat erom dat alle inwoners naar eigen kracht mee kunnen doen in de samenleving. Daarbij kan het doel (uiteindelijk) betaald werk zijn, maar ook maatschappelijke participatie of persoonlijke ontwikkeling. Om een goed beeld te krijgen van wat werkt voor wie binnen deze diverse en grote groep, zal er in 2022 begonnen worden met een ‘gelijkwaardig meedoen’ lab. We willen blijven leren, experimenteren en co-creëren met partners binnen en buiten de gemeente om kennis en ervaring op te doen over hoe we, met beperkte middelen, ieder binnen deze participatiegroep zo goed mogelijk kunnen helpen om gelijkwaardig mee te doen.

Inburgering
In 2021 is de dienstverlening voor de zogenaamde ondertussen-groep gecontinueerd. Dit zijn inburgeraars die nog onder het oude stelsel moeten inburgeren en zelf hun taaltrajecten moeten inkopen. Voor deze groep zijn extra rijksmiddelen beschikbaar gesteld. Op dit moment worden 721 inburgeraars die onder de Wet inburgering 2013 vallen actief ondersteund. Deze groep ontvangt begeleiding in de geest van de nieuwe wet, met focus op zowel inburgering als participatie. Naast aanbod van taal- en maatschappelijke stages is ook een koppeling met trajecten van Den Haag Werkt gemaakt.

Ook is er extra taalaanbod voor de groep inburgeraars van wie de inburgertermijn dreigt te verstrijken en die niet langer gebruik kan maken van hun DUO-lening. Met het sluiten van een taalconvenant zorgen we ervoor dat de ondertussen-groep toegang heeft tot kwalitatief taalaanbod in de stad. Daarnaast is in 2021 voor de ondertussen-groep een samenwerkingsconvenant gesloten met de stichting voor Vluchteling-Studenten UAF. Deze samenwerking stelt hen in staat te investeren in hun toekomst door ondersteuning bij het afronden of starten van een studie.

2021 stond helaas wederom in het teken van beperkingen vanwege corona. Zo was er weinig fysiek inburgeringsonderwijs terwijl digitaal onderwijs voor deze groep inburgeraars vaak een uitdaging is. Om hen hierin te ondersteunen, hebben we leeraanbod op digitale vaardigheden ingericht. We zijn er in 2021 in geslaagd altijd bereikbaar en beschikbaar te blijven voor hulpvragen; in 2022 gaan we met inburgeraars en partners aan de slag om opgelopen achterstanden in de inburgeringstrajecten zo snel mogelijk in te halen.

Wet inburgering
De Wet inburgering 2013 biedt Den Haag geen wettelijke grondslag om gegevens over inburgeraars met het Rijk te kunnen uitwisselen. Dit gaat ten koste van de slagkracht van ons ondersteuningsaanbod. Begin november is hierover vanuit de 4 grote steden een brief verstuurd aan de Tweede Kamer. Momenteel zoeken we met het Rijk naar oplossingen om deze groep inburgeraars nog beter en pro-actiever te kunnen begeleiden.

De nieuwe Wet inburgering (Wi2021) gaat op 1 januari 2022 in. Het jaar 2021 stond in het teken van de voorbereiding op deze nieuwe wet door het programma- en operationeel team inburgering. In 2021 is de nieuwe structurele gemeentelijke organisatie inburgering ingericht, zijn er verschillende aanbestedingstrajecten doorlopen om aan de gemeentelijke aanbodplicht op inburgeringsonderdelen te voldoen en is een aantal pilots uitgevoerd. De pilots Financieel ontzorgen, Inburgering Werkt en Warm Welkom zijn afgerond. De geleerde lessen van deze pilots worden meegenomen in de structurele inrichting van de dienstverlening. De implementatiekosten worden gefinancierd met de invoeringsmiddelen vanuit het Rijk. Over de implementatie van het nieuwe inburgeringsstelsel is de Raad in november 2021 geïnformeerd (RIS 310619).

De sociale werkvoorziening die valt onder Den Haag Werkt beschikt over een goede infrastructuur om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt te ondersteunen in hun weg naar de arbeidsmarkt. Voor mensen die een beschutte werkplek nodig hebben omdat zij weinig prikkels kunnen verdragen, biedt de gemeente beschutte werkplekken aan. Wie een beschutte werkplek nodig heeft en daar volgens het UWV voor in aanmerking komt, kan in Den Haag rekenen op een werkplek bij Den Haag Werkt met een dienstverband bij de gemeente. Daarnaast biedt Den Haag Werkt werkplekken aan mensen die een indicatie hebben voor de sociale werkvoorziening onder de Participatiewet.  en voeren zij de sociale werkvoorziening (WSW) uit die na de invoering van de Participatiewet in 2015 in afbouw is.

Nieuwe cao’s
In 2021 is er nog steeds een lagere omzet door corona en de daaraan verplichte maatregelen. Er zijn dit jaar 2 cao’s afgesloten: een cao voor de sociale werkvoorziening en een cao voor de doelgroep van de Participatiewet. De Raad is hierover geïnformeerd met een commissiebrief (RIS 311089).

De eerste cao SW biedt medewerkers de mogelijkheid om eerder te stoppen met werken. Omdat de SW voor nieuwe instroom gesloten is, zal naar verwachting het aantal mensen uit de SW afnemen. Ondanks dat er geen directe financiële consequenties zijn verbonden aan de uitstroom en begeleiding van de SW is er indirect wel een kans op verlies van omzet. Dit kan worden ondervangen door mensen via de banenafspraak op structurele basis op te nemen.

De cao Aan de slag voor de doelgroep van de Participatiewet heet ‘Aan de slag’ en is per 31 december 2021 geïmplementeerd. Het gaat om een doorstroom- en ontwikkel cao. De afspraken lopen tot december 2023.

Sociale werkvoorziening
Net in 2020 is dit jaar een bedrag van € 3,6 mln. beschikbaar gesteld om de werkomgeving van de sociale werkvoorziening coronaproof te maken en in te richten conform de RIVM-richtlijnen. Er is een tweede locatie gehuurd voor 2 jaar, er is gezorgd voor schoonmaakartikelen en de werkplekken zijn aangepast. Daarnaast is gebruik gemaakt van corona stewards. Verder is in 2021 een adviestraject gestart over het vervangen van het luchtbehandelingssysteem.  De voorbereidingen van het noodzakelijke aanbestedingstraject zijn in 2021 gerealiseerd.

Het belangrijkste knelpunt van de sociale werkvoorziening (SW) blijft de financiering. De afbouw van de SW verloopt langzamer dan is voorzien door het rijk. De rijksbijdrage daalt daardoor sneller dan de feitelijke uitstroom en begeleiding van mensen uit de SW. Dit leidt jaarlijks tot een tekort. Dit is landelijk een structureel probleem.
Verder speelt ook de discussie over de teloorgang van de infrastructuur aan kennis en expertise die nu nog aanwezig is. Vanuit de belangenorganisatie Cedris loopt een lobbyactie om de SW bedrijven te ondersteunen en om te vormen tot sociaal ontwikkelbedrijven. Deze ontwikkelbedrijven kunnen met hun expertise veel betekenen voor het op weg helpen van grote groepen mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. De lobbyacties in de Tweede Kamer volgt Den Haag met grote belangstelling. Met de extra financiële impuls vanuit het Rijk in het kader van corona is er enige financiële lucht.

Per 31 december 2021 zijn er 1.363 medewerkers SW. Daarnaast werken er 70 SW’ers onder begeleiding op locatie.

Beschut werk
De gemeente heeft de wettelijke taakstelling om in 2021 238 beschut werkplekken te realiseren.
In 2021 zijn 312 werkplekken gerealiseerd. Hiermee heeft de gemeente ruim voldaan aan deze wettelijke taakstelling. In 2021 keert het Rijk geen bonus meer uit voor de plekken die boven op de taakstelling zijn gerealiseerd. De bonus van 2020 is in 2021 ingezet om het tekort op de begeleiding op te vangen.
De bijdragen van het Rijk dekken namelijk niet de werkelijke lasten. In het nieuwe regeerakkoord is aangekondigd de regeling beschut werken verder uit te breiden. Dit is een gunstige ontwikkeling omdat we verwachten dat het aantal mensen die een beschutte werkplek nodig heeft in de toekomst zal stijgen.

Banenafspraak
De gemeente breidt het sociaal werkgeverschap uit. Sinds de invoering van de Participatiewet in 2015 vindt er geen nieuwe instroom meer plaats in de WSW. De huidige medewerkers zullen komende jaren uitstromen en het totaal aantal medewerkers wordt dus kleiner. Deze werkplekken worden ingevuld met medewerkers ‘banenafspraak’, genoemd naar de afspraak uit 2013 tussen het kabinet en de werkgevers om tot 2026 nieuwe banen te creëren voor mensen met een ziekte of handicap. De banenafspraak-medewerkers zorgen voor een structurele vervanging van de SW-medewerkers die zijn uitgetreden. Daarmee blijft de werkgelegenheid voor deze doelgroep behouden en voldoet de gemeente aan het quotum.

In 2021 zijn 28 banenafspraak-medewerkers ingestroomd. Deze medewerkers zijn duurder omdat zij gunstiger arbeidsvoorwaarden (cao-gemeenten) hebben en er minder kosten gecompenseerd worden door het Rijk dan bij de medewerkers WSW. De coalitie heeft daarom € 0,6 mln. structureel beschikbaar gesteld voor het invullen van 30 banenafspraken in de sector schoonmaak. Het aantal banenafspraken is in 2021 nagenoeg gerealiseerd. Door de geleidelijke instroom gedurende het jaar is er een incidenteel voordeel ontstaan van € 0,3 mln. In 2022 kijken we hoe de kostenopbouw zich verhoudt tot de nieuwe afspraken onder de cao Aan de slag.

Banenafspraak: de cijfers
De gemeente Den Haag helpt zoveel mogelijk mensen met een arbeidsbeperking aan het werk. We helpen werkgevers deze werkplekken vorm te geven zodat ze goed matchen met de doelgroep. Ook worden de kandidaten én werkgevers na de plaatsing door de gemeente begeleid.

In 2021 zijn 378 mensen met een arbeidsbeperking aan een baan geholpen: 328 via de banenafspraak/garantiebanen en 50 mensen naar een beschutte werkplek.

In 2021 zijn 165 mensen gestart in de STiP-regeling: Sociaal Traject in Perspectief. In totaal gaat het om  1.452 STiP-medewerkers. Hiervan zijn totaal 524 STiP-medewerkers doorgestroomd naar regulier werk, van wie 130 in 2021. Verder zijn tot en met dit jaar 289 STiP-kandidaten doorgeleid van STiP naar een andere werkplek bij STiP, waarvan 39 in 2021. 69 mensen hebben een vast dienstverband gekregen via de conciërgeregeling.

Corona
De cijfers van het eerste kwartaal 2021 van het UWV laten zien dat de doelgroep van de banenafspraak door de coronacrisis onevenredig hard wordt getroffen. Dit is een landelijk probleem. De coronacrisis heeft vooral invloed gehad op het vinden van nieuwe plaatsingen bij een werkgever.

Goede voorbeeld geven als inclusief werkgever
Als sociaal werkgever draagt de gemeente Den Haag zelf ook bij aan het realiseren van de banenafspraak. Het aantal fte bij de gemeente Den Haag ligt eind december 2021 op 8.616 fte. Met een quotumpercentage van 2,54% betekent dit een doelstelling van 218 fte. Het aantal medewerkers dat bij de gemeente werkt en dat is opgenomen in het Doelgroepregister is op de peildatum 31 december 2021: 291,04 fte. We tellen daarbij alleen de medewerkers die na 1 januari 2015 in dienst zijn gekomen via de Participatiewet. Hiermee heeft Den Haag de wettelijke taakstelling bereikt.

Ontwikkelingen bijstand

Ontwikkeling aantal bijstandsuitkeringen

Aantal en kosten uitkeringslasten Gebundelde Uitkering Participatiewet (BUIG) 2021

Ontwikkelingen in de bijstand
Het bijstandsvolume is in 2021 met 5,3% gedaald naar 23.441 uitkeringen op 31 december 2021.Vóór 2021 mede door de effecten van de coronacrisis door het Centraal Planbureau (CPB) nog uitgegaan van een landelijke lichte stijging van het bijstandsvolume. In de eerste maanden van 2021 was er in Den Haag inderdaad sprake van een stijging. Maar mede door de aantrekkende economie en de coronasteunmaatregelen daalde het bijstandsvolume in de loop van 2021. Met het beëindigen van de Tozo-regeling, de tijdelijke overbruggingsregeling voor zelfstandig ondernemers, per 1 oktober 2021 heeft het ministerie de criteria versoepeld voor een BUIG Bbz-uitkering. Bbz staat voor: Besluit bijstandverlening zelfstandigen. Als gevolg daarvan is het bijstandsvolume met 97 uitkeringen toegenomen en moeten eind 2021 nog circa 500 aanvragen worden beoordeeld.

Minder jongeren
In 2021 is het bijstandsvolume met 5,3% gedaald naar 23.441 uitkeringen op 31 december 2021. De daling komt vooral door de jongeren. In 2020 deden meer jongeren een beroep op bijstand. In 2021 daalde het aantal uitkeringen aan jongeren juist met 15,2% naar 1.589 uitkeringen. Het aantal ouderen in de bijstand van boven de 50 jaar veranderde nauwelijks. De uitkeringen zijn eind 2021 voor 6,8% verstrekt aan jongeren, voor 46,3% aan personen tussen de 27 en 50 jaar en voor 46,9% aan personen ouder dan 50 jaar.

Minder aanvragen
Dit jaar waren er minder aanvragen en toekenningen voor bijstand. In 2021 zijn 7.362 bijstandsaanvragen afgehandeld, een daling van 26,5% ten opzichte van 2020. Er zijn 4.314 aanvragen toegekend, een daling van 25,5% ten opzichte van 2020. Het afwijzingspercentage bedroeg 41,4%. Het afwijzingspercentage schommelt jaarlijks rond de 40%. 2021 wijkt daarmee niet echt af van andere jaren. De meest voorkomende redenen van afwijzingen zijn: er is onvoldoende informatie verstrekt, de bewoner trekt zijn aanvraag in, men voldoet niet aan de algemene voorwaarden van de bijstand. In 2021 zijn 5.221 bijstandsuitkeringen beëindigd.

BUIG
De BUIG-baten zijn € 7,0 mln. hoger uitgevallen dan begroot. BUIG staat voor: Gebundelde Uitkering Participatiewet. Dat komt grotendeels omdat het Rijk het macrobudget heeft aangepast. Er is rekening gehouden met een forse extra instroom door corona. Per saldo is een positief resultaat van € 23,6 mln. behaald t.o.v. de begroting.

Juridische procedure
De gemeente Den Haag ondervindt sinds 2015 nadelige effecten van de systematiek en de rekenregels van de verdeling van de BUIG-middelen (de gebundelde uitkering als bedoeld in artikel 69 van de Participatiewet) door het Rijk. Daarom zijn tegen ieder verdeel- en vangnetbesluit van het Rijk juridische procedures gestart. Na de zitting van de Centrale Raad van Beroep (CRvB) over het beroep dat Den Haag instelde tegen het verdeelbesluit over 2015 en onderhandeling tussen de gemeente en het Rijk, heeft het Rijk besloten om voor 2015 en 2016 een compensatie beschikbaar te stellen van € 22 mln. (RIS 309559).
Voor 2017 tot nu is geen compensatie beschikbaar gesteld. Hierdoor worden de juridische procedures tegen de verdeel- en vangnetbesluiten vanaf 2017 doorgezet. Tot op heden zijn na behandeling van het bezwaar de bezwaren van de gemeente Den Haag tegen de besluiten door het Rijk ongegrond verklaard en wordt bij de rechtbank in beroep gegaan.

Onder druk van gemeenten en de VNG wordt in opdracht van het Rijk een onderzoek uitgevoerd naar de werking van het verdeelmodel onder gemeenten met meerjarige tekorten en overschotten en gemeenten met zeer wisselende uitkomsten van het verdeelmodel. De resultaten van dit onderzoek worden eind 2022 verwacht.

In verband met de juridische procedure is in 2021 over 2020 een vangnetaanvraag gedaan. Zoals verwacht is er geen vangnetuitkering toegekend, maar dit negatieve besluit geeft de basis voor indiening van een bezwaar. Vanuit juridische overwegingen zal ook over 2021 een vangnetaanvraag ingediend worden.

Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo)

Tot 1 oktober 2021 gaf de gemeente financiële ondersteuning aan zelfstandig ondernemers. Dit gebeurde op grond van de Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo). De regeling was bedoeld om ondernemers door de coronaperiode te helpen. De steun bestond uit een aanvullende uitkering tot bijstandsniveau voor levensonderhoud en een lening voor bedrijfskapitaal (bedrijfskrediet) tot maximaal € 10.157. De kosten voor Tozo worden na verantwoording volledig door het Rijk vergoed. Voor de uitvoeringskosten wordt de gemeente voor een vast bedrag per beschikking gecompenseerd.

Tabel aantallen en bedragen Tozo voor levensonderhoud en bedrijfskrediet

Met ingang van 1 oktober 2021 is de Tozo stopgezet. Dit betekent dat vanaf die datum de bijstand aan zelfstandigen uitsluitend nog wordt verstrekt op grond van het Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (Bbz).

Soepele regels
Om deze overgang te vergemakkelijken, is het Besluit bijstandverlening zelfstandigen tijdelijk, vanaf 1 oktober tot en met 1 april 2022 vereenvoudigd:

• het buiten toepassing laten van de vermogenstoets
• De uitkering kan met terugwerkende kracht worden aangevraagd (maximaal 2 maanden).
• het vaststellen van het inkomen en de hoogte van de Bbz-uitkering per kalendermaand (in plaats van per boekjaar) en de directe verstrekking van de Bbz-uitkering kan direct worden verstrekt ‘om niet’, dus niet als voorlopige lening.
• De uitkering wordt direct ‘om niet’ verstrekt.

Cijfers

Zomer 2021 bereidde de gemeente zich voor op een verwachte hogere instroom. Op basis van onderzoek wat we hebben laten uitvoeren onder aanvragers van Tozo verwachten we een hogere instroom in de Bbz vanaf 1 oktober. Daarom hebben we vanaf de zomer ons voorbereid op deze verwachte hogere instroom, door de capaciteit van de betrokken afdeling is vergroot en het aanvraagproces is gedigitaliseerd. De verwachte hogere instroom heeft zich ook voorgedaan: In 2021 zijn er 942 aanvragen Besluit bijstandverlening zelfstandige ontvangen, 416 aanvragen zijn afgehandeld. Eind 2021  moeten nog 526 aanvragen worden beoordeeld.

Ook in 2021 waren aanvullende ondersteuningsmogelijkheden beschikbaar voor ondernemers die nog hulp nodig hebben in de huidige transitiefase. We hebben ondersteuning ontwikkeld in het kader van heroriëntatie op ondernemerschap voor zelfstandig ondernemers,  zoals coaching, scholing en schuldhulpverlening. Daarnaast konden ondernemers ook dit jaar gebruik maken van de dienstverlening van de regionale mobiliteitsteams (RMT’s). In het geval de ondernemer kiest voor het beëindigen van het bedrijf kunnen RMT’s ook begeleiden naar werk in loondienst.

Armoedebeleid
Armoede is meer dan gebrek aan geld. Het is ook een gebrek aan perspectief en mogelijkheden. Armoede maakt dat mensen zich buitengesloten voelen en stress ervaren. Het aanpakken van armoede is dan ook niet alleen op te lossen door het aanvullen van tekorten, maar ook door bij te dragen aan het welzijn. Het minimabeleid biedt aan Haagse inwoners met een laag inkomen voorzieningen om mee te kunnen doen in de samenleving. Uit de meest recente armoedemonitor 2021 van het Urban Data Center blijkt dat 80% van de doelgroep gebruik maakt van minimaal 1 minimaregeling. Dit bereik is vergelijkbaar met vorig jaar.

Totale omvang van de groep minima: 44,1 duizend huishoudens. Het aantal minimahuishoudens is met 900 afgenomen ten opzichte van de vorige armoedemonitor. Het bereik van de Ooievaarspas is van alle minimaregelingen het hoogst: 72%. Van alle minimahuishoudens met schoolgaande kinderen maakt 80% gebruik van voorzieningen uit het kindpakket, 85% heeft een Ooievaarspas.

Corona had ook in 2021 grote impact op het armoedebeleid. Voorzieningen gericht op maatschappelijke participatie zijn minder gebruikt, zoals de Ooievaarspas en het gratis openbaar vervoer voor ouderen. Dit geeft een voordeel op het gemeentelijk minimabeleid. Daarentegen is er vaker beroep gedaan op noodvoorzieningen zoals het Rode Kruis of het noodfonds van STEK. Zij kregen ook dit jaar extra ondersteuning.

Mondkapjes
Eind 2020 en begin 2021 konden alle minima 3 herbruikbare mondkapjes per persoon aanvragen. Via een brief aan ruim 50.000 huishoudens zijn minima met een Ooievaarspas hierover geïnformeerd dat ze via Bureau Ooievaarspas 3 mondkapjes per persoon konden aanvragen. Ook minima zonder Ooievaarspas konden een aanvraag indienen. De aanvragen kwamen onder andere binnen via de Helpdesk Geldzaken en de klantenservice van de gemeente. In totaal zijn 55.000 herbruikbare mondkapjes verstrekt aan 18.000 personen.

Ooievaarspas
Voor inwoners met een Ooievaarspas was 2021 opnieuw een bijzonder jaar. Net als in 2020 konden door de beperkende maatregelen veel activiteiten niet doorgaan. Op het gebied van sport, cultuur en recreatie is samen met de partners van de Ooievaarspas gekeken op welke manier ook minima in deze tijden geactiveerd kunnen worden. Zo zijn de lidmaatschappen van pashouders, net als in 2020, het hele jaar doorbetaald. Ook konden pashouders in 2021 gratis naar het museum.

De inzet is en blijft om zoveel mogelijk Haagse minima te laten meedoen aan activiteiten in de stad. In normale tijden worden vanuit Bureau Ooievaarspas veel activiteiten en evenementen georganiseerd. Denk aan de jaarlijkse dagtochten en de aansluiting bij het UITfestival in september. Door de beperkende maatregelen die af en aan golden is het niet mogelijk geweest om in 2021 grote evenementen te organiseren. December 2021 hebben alle pashouders een presentje gekregen om hen te blijven informeren over de voordelen van de Ooievaarspas. Hierbij is opgeroepen om, zodra de maatregelen het weer toelaten, erop uit te gaan met de Ooievaarspas. Vanuit de gemeente zal dit breed worden gecommuniceerd.

Speciaal voor kinderen uit minimagezinnen
Het college bestrijdt de gevolgen van armoede onder kinderen zodat ze volop mee kunnen doen in de stad. Met de Ooievaarspas kunnen kinderen deelnemen aan zwemlessen en een sport of culturele activiteit kiezen. In samenwerking met de stichting Leergeld wordt de schoolspullenpas en de winterkledingpas verstrekt. Daarnaast kunnen leerlingen en hun ouders bij de stichting Leergeld terecht voor allerlei vormen van onderwijsondersteuning, zoals een fiets, laptop en programma’s als Squla.

Net als in 2020 is het aantal verstrekkingen licht gedaald ten opzichte van wat was begroot. Dit valt te verklaren doordat veel sport- en cultuuractiviteiten door de beperkende maatregelen niet, of deels, niet konden doorgaan. Desondanks heeft de stichting Leergeld goed contact onderhouden met de kinderen en hun ouders.

In 2021 is wederom een groot beroep gedaan op de stichting Leergeld als het gaat om het verstrekken van laptops. Laptops zijn nodig om de lessen thuis te kunnen volgen. Zie voor de bekostiging van deze laptops: het programma Onderwijs.

Voedselbank
Het nieuwe distributiecentrum van de Voedselbank Haaglanden en de andere voedselbanken uit de regio is begin 2021 in gebruik genomen. Via dit distributiecentrum worden 14 lokale voedselbanken voorzien van voedselproducten, waaronder de Voedselbank Haaglanden die Den Haag, Rijswijk en Zoetermeer verzorgt.

Met 18 uitgiftepunten in Den Haag worden ongeveer 1.800 huishoudens per week voorzien van een aanvulling op de dagelijkse boodschappen. Anders dan verwacht is het aantal huishoudens naar aanleiding van corona niet gestegen. De Voedselbank Haaglanden gaat komende maanden nauwer samenwerken met hulpverleners en intermediairs. Daarnaast heeft de Voedselbank Haaglanden de ambitie om de traditionele uitgiftepunten om te bouwen naar verswinkels. In oktober 2021 is de tweede winkel geopend in de Shalomkerk in Escamp. De gemeente Den Haag trekt hierbij samen op met de gemeenten Rijswijk en Zoetermeer.

Bijzondere bijstand bewindvoering
In 2021 ontvingen 43.754 Haagse inwoners periodieke bijzondere bijstand voor bewindvoering. Dit zijn mensen die langdurig niet in staat zijn om zonder hulp hun financiën te beheren. Ze kunnen beschermingsbewind aanvragen en de rechter bepaalt of dit nodig is. Als dat het geval is en mensen deze kosten niet kunnen opbrengen, dan krijgen zij hiervoor bijzondere bijstand.

In 2021 ging het om 42.157 mensen, een stijging ten opzichte van 2020. De kosten stegen ook met ongeveer € 300.000. Dit heeft te maken met hogere tarieven en gemiddeld langere trajecten. Om de kosten te beheersen, kiest de gemeente voor een intensieve samenwerking met zowel de rechtbank als de bewindvoerdersbranche om tot een optimaal stelsel van financieel beheer te komen waarbij bewind pas wordt ingezet als andere hulpverlening te licht is bevonden.

Aansluitend op de afspraken met de rechtbank hebben we in 2021 zijn verder flinke stappen gezet naar een convenant met de bewindvoerders in Den Haag. Daarvoor zijn goede en intensieve gesprekken gevoerd met bewindvoerders en de brancheverenigingen. We zien dat er draagvlak is om tot goede afspraken te komen. Eind 2021 lag er een concept convenant dat in de loop van 2022 wordt voorgelegd aan de betrokken partijen.

Individuele studietoeslag
In september 2021 heeft de gemeente de uitkering van de individuele studietoeslag met terugwerkende kracht tot 1 januari 2021 verhoogd van € 150 per maand naar € 300 per maand voor studerenden vanaf 21 jaar. Dit biedt een steuntje in de rug van studenten die niet kunnen bijverdienen naast hun studie door een chronische medische beperking. Hiermee anticipeert de gemeente, op verzoek van het Rijk, op uitgestelde wetgeving.

Individuele Inkomenstoeslag
Mensen met een langdurig laag inkomen (36 maanden of meer) ontvangen jaarlijks een individuele inkomenstoeslag (IIT). Deze toeslag is bedoeld voor grotere vervangingsuitgave als een koelkast of wasmachine. In 2021 ging het in totaal om € 8,9 mln. aan 20.604 mensen. Dat wijkt nauwelijks af van 2020.

Huisraad
Sinds eind 2020 is er bij een aanvraag intensiever contact met de aanvrager als het gaat om huisraad. Zo kunnen we beter aansluiten bij de feitelijke behoeften en situatie van de aanvrager. Dit hangt samen met de brede aanpak dakloosheid. In 2021 is € 1.177.875 uitgegeven aan 862 mensen. In 2020 was dit in totaal € 1 mln. aan 778 mensen. Er is dus sprake van een kostenstijging van de totale uitgaven op deze post met ongeveer € 177.000. Het bieden van maatwerk hangt in dit geval dus samen met hogere kosten.

Maatwerkbudget
Met een maatwerkbudget kunnen we snel maatwerk leveren op het moment dat er zich een probleem voordoet. De verantwoording gebeurt niet met goedkeuring op vast beleid vooraf, maar achteraf op basis van casuïstiek. Een maatwerkbudget is niet bedoeld om de andere vormen van ondersteuning zoals de bijzondere bijstand te vervangen (RIS 298637).

In 2020 is de pilot maatwerkbudget uitgebreid naar alle teams Sociaal Casemanagement, het team Tijdelijk Extra Ondersteuning, het team Bureau Nazorg, en het team Jongeren Perspectief Fonds. In 2021 is het maatwerkbudget vast verankerd in het beleid. Ook is het maatwerkbudget uitgebreid naar het team Dak- en Thuislozen. In 2022 wordt het instrument verder doorontwikkeld op basis van de ervaringen van de consulenten. Totaal uitgegeven aan het maatwerkbudget in 2021: ongeveer € 62.000.

Aanpak dakloosheid
Het aantal dak- en thuislozen is in Nederland in 10 jaar meer dan verdubbeld. Er zijn ook nieuwe groepen bijgekomen: jongeren, gezinnen en economisch daklozen. De gemeente heeft hen in 2021 begeleid op verschillende leefgebieden: inkomen, schulden, werk, scholing, huisvesting en zorg. Er is een nieuwe wijze van dienstverlening voor dak- en thuislozen. De nieuwe dienstverlening is gericht op het zo snel mogelijk beëindigen van dakloosheid, rekening houdend met de verschillende redenen waardoor bewoners dakloos worden. Met iedereen die dak- of thuisloos is geworden, wordt een plan van aanpak gemaakt. De begeleiding is in de eerste fase van dakloosheid het sterkst, als de zelfredzaamheid nog relatief groot is. De groep die langdurig afhankelijk is van een daklozenuitkering krijgt langdurig extra ondersteuning.

Vanuit het Rijk zijn er voor 2020 en 2021 extra middelen beschikbaar gesteld voor preventie van dakloosheid. In 2020 en 2021 zijn met deze middelen nieuwe projecten gestart, waaronder de verhuisboxplus, het briefadres, de jongerenregisseurs, de daklozenperspectiefaanpak, het maatwerkbudget en een stabiel inkomen voor dak- en thuisloze jongeren. Met deze projecten zijn in 2021 mooie resultaten behaald. Dit heeft grote besparingen opgeleverd voor de maatschappelijke opvang en andere maatschappelijke kosten. Dit maakt het belangrijk dat projecten voortgezet worden als de impulsmiddelen besteed zijn. Hier zijn structurele middelen voor nodig.

Collectieve zorgverzekering
In 2021 zijn er circa 48.000 Haagse minima verzekerd bij zorgverzekeraar VGZ. 2021 was het eerste jaar dat met 1 aanbieder is gewerkt. Dit heeft geleid tot een daling van het aantal gebruikers. Dankzij de eindejaarscampagne is het aantal gebruikers gestegen tot bijna 50.000 gebruikers eind december 2021.

Er zijn 2 pakketten: een aanvullend en een compact pakket. In het aanvullend pakket zijn naast een uitgebreid pakket aan vergoedingen het eigen risico en bijna alle eigen bijdragen meeverzekerd. Dit voorkomt dat mensen voor onverwachte hoge zorgkosten komen te staan. Voor het compact pakket gelden deze voordelen niet, dit pakket is geschikt voor minima met een wat kleinere zorgvraag. Na de jaarlijkse rechtmatigheidstoets is de premiebijdrage van ruim 3.000 verzekerden gecorrigeerd (soms omhoog, soms omlaag).

Menstruatieproducten
Binnen de samenwerking met de verzekeraars zijn ook middelen beschikbaar voor ‘social return on investment’. Daarmee worden projecten gefinancierd die zowel de bestaanszekerheid van minima bevorderen, als preventief werken op gezondheidsgebied. In 2021 ging het bijvoorbeeld om een project waarbij menstruatieproducten zijn verstrekt. Bij 60 uitgiftepunten, waaronder Servicepunten XL en de daklozenopvang, worden nu gratis menstruatieproducten uitgedeeld aan de doelgroep. De bibliotheek wordt binnenkort aan het rijtje uitgiftepunten toegevoegd. Ook zijn er 11 scholen betrokken als uitgiftepunten en wordt gestart met een pilot voor uitgifte in gemeentelijke openbare toiletten. In 2022 worden ook andere projecten opgezet.

Bijzondere hulpverlening noodopvang
De gemeente verzorgt de noodopvang voor Haagse gezinnen met kinderen die op straat komen te staan,
bijvoorbeeld als gevolg van een huisuitzetting bij huurschuld, huiselijk geweld of door echtscheidingsproblematiek. In 2021 waren er weinig tot geen huisuitzettingen. Dat komt door goede afspraken met corporaties, gewijzigde regionale afspraken van urgente toewijzing aan woningzoekenden en door corona.

In 2021 hebben er 34 uithuiszettingen plaatsgevonden op basis van huurschuld, waarbij in 25 gevallen sprake was van een onbewoonde woning. De vrijgekomen ruimte binnen de noodopvang is gebruikt voor het creëren van extra woonruimte voor dakloze jongeren. Daarnaast is extra woonruimte beschikbaar gesteld voor gezinnen vanuit de Wet maatschappelijke ondersteuning.

Kinderopvang
Den Haag kent een zogenoemde 4%-regeling die is bedoeld voor de bijstandsgerechtigde ouder die deelneemt aan een traject naar werk en daardoor kinderopvang nodig heeft. De ouder ontvangt van de belastingdienst een inkomensafhankelijke kinderopvangtoeslag. De Wet kinderopvang maakt daarop aanvullende gemeentelijke tegemoetkoming mogelijk die in Den Haag, net als in de andere G4-steden, is vastgesteld op 4% van de totale kinderopvangfactuur. Doel van de 4%-regeling is het verlagen van de drempel om mee te doen aan een re-integratietraject. In 2021 hebben 1.035 mensen gebruik gemaakt van deze regeling.

Tegemoetkoming kosten kinderopvang i.v.m. sociaal medische indicatie
Deze regeling is bedoeld voor ouders die als gevolg van een sociaal-medische situatie geen of beperkt recht hebben op kinderopvangtoeslag, omdat zij niet behoren tot de gedefinieerde doelgroepen. Voor ouders die vanwege sociaal-medische redenen tijdelijk niet in staat zijn om voor hun kinderen te zorgen. Het gaat om situaties waarbij de gezonde en evenwichtige ontwikkeling van het kind op het spel staat. De oorzaak van de sociaal-medische omstandigheden kan zowel bij het kind als bij de ouder liggen. Voorwaarde is dat de ouder deelneemt aan een medisch traject wegens ernstige lichamelijke, psychische of sociale beperkingen, waardoor opvang van het kind of de kinderen noodzakelijk is en/of wanneer kinderopvang in het belang is van een goede en gezonde ontwikkeling van het kind of kinderen als gevolg van de thuissituatie.

Verder blijkt uit de landelijke praktijk dat de huidige regeling voor sociaal-medische indicatie niet meer voldoende aansluit bij de huidige (problematiek van de) doelgroep. Naar aanleiding hiervan lopen er sinds 2021 gesprekken met het Rijk. In afwachting van die uitkomsten is in Den Haag gestart met het verbeteren van deze regeling.

De uitvoering van het beleid geoptimaliseerd teneinde de SMI-regeling zoveel mogelijk aan te laten sluiten bij de Haagse doelgroep. In 2021 hebben 1.010 mensen gebruik gemaakt van de regeling tegemoetkoming kosten kinderopvang op grond van een sociaal-medische indicatie. Tot slot is in verband met de sluiting van de kinderopvang vanwege corona in 2021 een incidentele bijdrage van het Rijk ontvangen voor de compensatie van de eigen bijdrage voor de ouders die dat hebben moeten doorbetalen.

Schuldhulp
In 2020 is het beleidsplan Schuldhulpverlening 2020-2024 (RIS 306234) in de gemeenteraad vastgesteld. In dit beleidsplan staan de beoogde resultaten en maatregelen om de kwaliteit te borgen van de wijze waarop de integrale schuldhulpverlening wordt uitgevoerd. In dit plan worden 4 beloften gedaan over de Haagse schuldhulpverlening: voorkomen dat mensen in de financiële problemen komen, balans in de financiële huishouding creëren, perspectief bieden en innovaties realiseren.

Het aantal gestarte trajecten is vergelijkbaar met 2020. Vanwege corona waren er ook dit jaar minder gesprekken op locatie. Verder waren cliënten soms huiverig om trajecten te starten waarbij persoonlijk contact nodig is.

Helpdesk Geldzaken
Den Haag kiest voor een optimale toegang en maatwerk bij de preventie van schulden. De Helpdesk Geldzaken is een laagdrempelig loket voor Hagenaars met vragen over hun financiën. Met de helpdesk zijn de consulenten geldzaken op inmiddels 38 verschillende locaties aanwezig in de stadsdelen Laak, Centrum, Escamp en Loosduinen. Sinds 2021 geldt dit ook voor Scheveningen en Segbroek. Dit zijn geen eigen locaties: de helpdesk woont in bij maatschappelijke partners zoals gezondheidscentra, buurthuizen en servicepunten. Dit biedt de kans om nauw met deze partijen samen te werken in het vinden en ondersteunen van mensen, door hen individuele hulp te bieden maar ook door het organiseren van voorlichting en training aan klanten en professionals.

Bij de Helpdesk Geldzaken vonden in 2021 5.548 gesprekken plaats. Ondanks de coronacrisis is geprobeerd om de helpdesk zoveel mogelijk open te houden. De dienstverlening was in principe telefonisch en digitaal, met fysieke gesprekken als dat niet anders kon. Op deze manier is uiteindelijk het aantal gesprekken toegenomen met 15 % ten opzichte van vorig jaar. Door de adviezen en besparingen neemt het besteedbaar inkomen gemiddeld met € 1.561 per jaar toe.

Bij de helpdesk zien de consulenten dat de problematiek vaker dan voorheen complex is. Er zijn vaak meerdere vervolggesprekken nodig. In oktober zijn 5 nieuwe consulenten geldzaken gestart. Na hun inwerkperiode kunnen er weer nieuwe locaties en spreekuren aan het aanbod worden toegevoegd.

Cursussen
De gemeente bood in 2021 verschillende gratis administratie- en budgetteringscursussen aan Haagse inwoners om schulden te voorkomen. Ook waren er trainingen voor professionals en vrijwilligers. In 2021 volgden 2.737 mensen een cursus of training. Hiervan is twee derde gevolgd door professionals of vrijwilligers. Denk aan organisaties zoals Humanitas, Rode Kruis en Anton Constance maar ook een Wmo-wijkteam of Centrum voor Jeugd en Gezin. Door de coronacrisis waren de cursussen online. Dat zorgde voor een groter bereik onder professionals en vrijwilligers. Bij inwoners was een afname te zien door corona.

Andere ondersteuning
Niet iedereen kan leren zelf de administratie te ordenen en de financiën bij te houden, bijvoorbeeld door laaggeletterdheid of een lichte verstandelijke beperking. Die Hagenaars krijgen ondersteuning bij het doorbetalen van vaste lasten (7189 inwoners), budgetbeheer (2093 inwoners), budgetondersteuning (171 inwoners) of gemeentelijk beschermingsbewind (96 inwoners). Deze dienstverlening is ook in 2021 zo licht als mogelijk en zo zwaar als nodig ingezet.

Klantreis
In 2021 is doorgegaan met de nieuwe werkwijze binnen de schuldhulpverlening: de klantreis. Er is hard gewerkt om nieuwe begeleiders aan te trekken en op te leiden zodat er per 2021 45 opgeleide klantbegeleiders zijn. Elke inwoner die zich nu meldt voor schuldhulpverlening wordt via deze methodiek geholpen. Het draait hierbij om persoonlijke benadering en begrijpelijke communicatie. De klant heeft 1 vast aanspreekpunt: de klantbegeleider. Direct contact is mogelijk op een manier die de klant prettig vindt. Minder zelfredzame bewoners ondersteunen we tijdens en na het schuldhulptraject. Informatie wordt gedoseerd en in begrijpelijke taal gegeven. Zo bieden wij als gemeente meer ondersteuning en vermindert de kans op uitval met ongeveer de helft. De klantbegeleider is na de klantreis ook nog beschikbaar.

Door de coronamaatregelen zijn er minder klantreistrajecten gestart dan verwacht: zo’n 1.500 van de geplande 2.000 trajecten.

Schuldenlab070
In het Schuldenlab070 werken 30 publieke en private partners en de gemeente Den Haag samen om slimme oplossingen voor schulden en armoede te ontwikkelen. Inmiddels is het Schuldenlab070 een begrip en zijn er mooie resultaten geboekt die voordeel opleveren voor zowel inwoners als de betrokken partners. Voordelen zijn: minder incassokosten, lagere zorgkosten, minder beroep op de bijstand en weer voluit kunnen meedraaien in de samenleving.

Vroegsignalering
Problematische schulden beginnen met betalingsachterstanden. Daarom is het belangrijk dat we mensen op het spoor zijn voordat de problemen onoverkomelijk worden. De wet biedt per 2021 expliciet de verplichting om signalen van vaste lastenleveranciers (huur, zorg, water en energie) te gebruiken om vroeg met inwoners met financiële moeilijkheden in contact te komen. Maandelijks verwerkt de gemeente Den Haag zo’n 2.000 signalen. Door bestaande problemen vroegtijdig op te lossen, kunnen ernstige schuldensituaties met bijbehorende maatschappelijke kosten worden voorkomen.

2021 stond in het teken van het opbouwen van deze vroegsignalering en ondervinden welke methode van benaderen het meest effectief is. In mei 2021 zijn 7 nieuwe medewerkers vroegsignalering gestart.

• Op alle signalen is gereageerd met een speciale briefkaart.
• Verder is 20% van de huishoudens gebeld (2 pogingen), om precies te zijn 4.265 huishoudens. Hiervan is 39% bereikt. Landelijk ligt dit percentage op 33%.
• 20% van de bereikte huishoudens zei ‘ja’ op het hulpaanbod. Landelijk ligt dit op 22%.
• 11% van de intakegesprekken leidt tot een curatief traject (schuldhulpverleningstraject.
• Er zijn 39 mensen overgedragen aan de afdeling financiële hulpverlening.

Sinds oktober wordt op 50% van de signalen gereageerd door te bellen. We onderzoeken nog wat de beste methode is om op signalen te reageren. In 2021 is gestart met een pilot met mails. In 2022 volgen pilots met  huisbezoeken en whatsapp/sms. Daarmee willen we het bereik verder verhogen.

Voorkomen huisuitzettingen en ernstige schulden
Samen met partners probeert de gemeente schulden eerder te signaleren en op te pakken om erger te voorkomen. Dankzij samenwerking met het CAK en onze collectieve zorgverzekeraar VGZ zijn er in 2021 502 mensen benaderd voor een aanbod om uit de bronheffing te halen.

Via de woningcorporaties kwamen 770 meldingen binnen. Via energiemaatschappijen, de waterleverancier, het CAK en de schuldenrechter kwamen daar nog 572 curatieve meldingen bij. In totaal zijn er in 2021 slechts 34 huisuitzettingen geweest, waarbij het 25 keer om onbewoonde woningen ging. In 2020 ging het om totaal 24 huisuitzettingen.

Geldzaken070
Met Geldzaken070 formeert Den Haag als eerste gemeente in Nederland een brede coalitie van organisaties die armoede en schulden in een vroeg stadium signaleren en begeleiden. Signalerende partijen (zoals vaste lasten leveranciers, hulpverlenende instanties en zorgverzekeraars) kunnen mensen met geldzorgen (met toestemming) aanmelden bij Geldzaken070. Vervolgens vindt er een intake plaats en wordt iemand naar de juiste begeleiding verwezen. Voor de juiste begeleiding werkt Geldzaken070 samen met alle Haagse vrijwilligersorganisaties, een aantal welzijnsinstellingen en de afdeling financiële hulpverlening van de gemeente. Dit alles doen we zodat geldzaken geen geldzorgen hoeven te worden.

Gemeentelijke Kredietbank
De Gemeentelijke Kredietbank (GKB) helpt inwoners die elders geen krediet kunnen krijgen vanwege hun leeftijd, inkomen of een beschadigd kredietverleden. Zij kunnen een sociaal krediet krijgen voor noodzakelijke vervangingsuitgaven en/of voor het inlossen van betalingsachterstanden. Het opbouwen van problematische schulden kan zo worden afgewend. Het college heeft op 21 september een nieuw bankreglement vastgesteld (RIS 310054). Nieuw is dat nu alle natuurlijke personen een kredietaanvraag bij de kredietbank kunnen indienen. Eerder waren personen met een zelfstandig beroep of bedrijf uitgesloten. Daarnaast is, met name naar aanleiding van de toeslagenaffaire, de mogelijkheid uitgebreid om taken uit te voeren voor gemeenten waarmee de GKB een samenwerking aangaat.

Gedupeerden toeslagenaffaire
Specifiek voor de gedupeerden van de kinderopvangtoeslagaffaire heeft de Gemeentelijke Kredietbank zich in 2021 voorbereid om samen met 8 andere kredietbanken onder de noemer van Sociale Banken Nederland de landelijke private schulden van gedupeerden te verifiëren en af te lossen. Dit is een enorme operatie waar landelijk tussen de 1,2 en 4 miljard aan aflossingen mee gemoeid is. Den Haag gaat in 2022 met een team van 20 fte aan de slag om ongeveer 13% van de landelijke cases af te handelen.

Sociale kredieten
In 2021 zijn 622 sociale kredieten verstrekt om o.a. problematische schulden tegen te gaan. Dit waren er 482 in de vorm van een persoonlijke lening en 140 in de vorm van een doorlopend krediet. Daarnaast zijn er 397 sociale leningen aan statushouders verstrekt voor de inrichting van hun huis. De dienstverlening vanuit de GKB is ondanks de coronamaatregelen grotendeels doorgegaan. Het aantal aanvragen en verstrekte leningen is nagenoeg gelijk gebleven aan het aantal uit 2020. Dit aantal is nog wel lager dan voor de coronacrisis.

Adviesgesprekken
De kredietbank adviseert ook over financieringen en kredieten. Medewerkers voerden in 2021 totaal 577 adviesgesprekken die niet hebben geleid tot een aanvraag. Vanwege de coronamaatregelen is dit aantal flink lager dan in 2020. Voor de maatregelen kon men zonder afspraak terecht voor een advies of intakegesprek. Nu ging dit telefonisch of op afspraak.

Verder biedt de GKB adviesgesprekken aan eigen woningbezitters die betalingsproblemen hebben met hun hypotheek of daarvoor vrezen. Hiervan maakten 81 woningbezitters gebruik. Dit aantal leidde niet tot een aanvraag maar wel tot bemiddeling met de eigen bank voor aanpassing van de hypotheek. Wanneer het oversluiten van de hypotheek door de kredietbank de beste oplossing voor de woningbezitter was, is dit als aanvraag geregistreerd. In 130 gevallen heeft een aanvraag geleid tot een verstrekking.

En verder...
De Gemeentelijke Kredietbank heeft 92 aanvragers van een sociaal krediet moeten doorverwijzen naar curatieve schuldhulp. Hier is in 2021 mee gestart. Verder is in 2021 de dienstverlening van de Helpdesk Geldzaken uitgebreid naar 3 dagen per week. Deze helpdesk zit bij de kredietbank. Een doorverwijzing naar bredere financiële dienstverlening is daarmee eenvoudig te regelen.

Sinds 2021 verleent de GKB ook hulp aan (kleine) zelfstandigen die bij commerciële banken niet in aanmerking komen voor een lening. Door het verstrekken van een “Perspectief krediet” kan de ondernemer zijn bedrijf voortzetten. Er zijn 6 ondernemers is 2021 geholpen met een “Perspectief krediet”.

Pandhuis
Het belenen van sieraden kan Haagse inwoners met (tijdelijk) financiële krapte een snelle oplossing bieden. Als inwoners schulden hebben of als er vragen zijn rond inkomsten en uitgaven worden zij persoonlijk overgedragen aan vooral de Helpdesk Geldzaken. In 2021 bedroeg het aantal nieuwe pandbeleningen 21.001 stuks, 56.850 beleningen zijn verlengd en 20.880 beleningen zijn gelost.

Sociaaljuridische dienstverlening
In 2021 maakten 5.307 mensen gebruik van de sociaaljuridische dienstverlening van de sociaal raadslieden. De sociaal raadslieden werken vanuit de meeste stadsdeelkantoren en hebben 7.073 hulpvragen beantwoord van 5.307 verschillende inwoners. Dit is minder dan in voorgaande jaren. Deels is dit te verklaren door corona. Bij gesprekken op afstand duurt het toch vaak langer om bijvoorbeeld de financiële administratie door te nemen. Ook wordt de expertise van de sociaal raadslieden ingezet bij het ondersteunen van zelfstandig ondernemers of de hersteloperatie van de toeslagengedupeerden.

De meest gestelde vragen van inwoners gingen in 2021 over: financieel-juridische zaken zoals beslaglegging en belastingen, sociale zekerheid en huisvestingszaken zoals huurtoeslag. Naast het spreekuur en de signaleringen lag de focus van de sociaal raadslieden op het verder verbeteren van interne en externe samenwerking (Juridisch Loket en Servicepunten XL) en het versterken van de inhoudelijke kwaliteit.

Gedupeerden
Alle circa 3.000 inwoners die zich bij de belastingdienst hebben gemeld als gedupeerde zijn benaderd voor een breed hulpaanbod om hun leven weer op de rails te krijgen. Ruim 700 gedupeerden hebben het brede hulpaanbod aanvaard. We richten ons op financiën, zorg en welzijn, wonen, werk en gezin. We bieden een luisterend oor en helpen de gedupeerden door de bureaucratie heen. In schrijnende situaties realiseren we doorbraken met een maatwerkbudget. Dit gebruiken we ook voor het creëren van nieuw perspectief. In 2021 hebben we dat ruim 80 keer gedaan. We hebben 100 erkend gedupeerden in begeleiding genomen om de private schulden in kaart te brengen. Alle openstaande saneringskredieten en openstaande schuldbemiddelingen van deze gedupeerden zijn afgelost.

[1] Service design is: het verbinden van menselijke, digitale en fysieke interacties om een onderscheidende beleving te creëren voor klanten.