Financiële verantwoording op hoofdlijnen

Eneco
Op programma 13 Stadsontwikkeling en Wonen worden twee onderdelen bekostigd vanuit de Eneco middelen ingezet, dit zijn:

• De Extra Impuls voor betaalbaar wonen voor sociale woningbouw en starterswoningen en
• Verhogen kwaliteit in Gebiedsontwikkeling en sociale woningbouw.

De begrootte inzet van deze Eneco-middelen was voor 2021 € 37,9 mln. In 2021 is werkelijk € 8,2 mln. ingezet voor diverse projecten. De onderbesteding wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door het niet kunnen doteren van € 25,0 mln. aan de voorziening negatieve plannen voor de Dreven, Gaarden, Zichten, omdat het raadsbesluit niet in 2021 genomen kon worden. Overige onderbesteding van € 4,7 mln. wordt veroorzaakt door verschuiving van realisatie naar 2022.

Toelichting op lasten en baten
De gerealiseerde last bedraag € 6,1 mln. en bestaat voornamelijk uit € 5,7 mln. aan kosten van de vastgoedportefeuille zoals onderhoud, verzekering, servicekosten, apparaatslasten e.d. Verder is € 0,4 mln. aan de reserve gedoteerd t.b.v. de toekomstige exploitatielasten van de overgenomen opstallen van geëxpireerde erfpachtrechten. De begrote last is ruim € 1,8 mln. en bestaat hoofdzakelijk uit € 1,4 mln. nadelige exploitatie van strategisch vastgoed en de eerdergenoemde dotatie van € 0,4 mln. voor toekomstige exploitatielasten.

De werkelijke baat bedraagt ca. € 8,8 mln. en bestaat uit:

• € 4 mln. Door het verhuren en verpachten van strategische vastgoedlocaties zoals verschillende adressen aan de Binckhorstlaan.
• € 1,8 mln. Gerealiseerde verkoopopbrengst van panden zoals Kompasstraat 63, Kompasstraat 71, Hoekerstraat 3 en Hoekerstraat 17.

• € 2 mln. Vanwege de onttrekking van € 1,7 mln. uit reserve SVS voor afdekking van het nadelige exploitatieresultaat van de strategische vastgoedportefeuille en € 0,3 mln. voor afdracht aan de Centrale Treasury vanwege de verlaagde omslagrentelening van 2% naar 1,5%.
• € 0,9 mln. i.v.m. de liquidatie van de WOM Stationsbuurt is de voorziening verliescompensatie voor € 0,4 mln. vrijgevallen en is een verkoopopbrengst van € 0,5 mln. gerealiseerd.

De begrote baten zijn € 3,9 mln. en bestaat uit een onttrekking van € 1,7 mln. waren bedoeld voor de afdekking van het nadelige exploitatieresultaat van en de afdracht aan de Centrale Treasury van de verlaging van de omslagrente. Verder is in de begroting rekening gehouden met een verkoopopbrengst vastgoed van € 2,2 mln.

Toelichting financieel resultaat                                                                                         € 0,7 mln. V 

Liquidatie WOM Stationsbuurt                      € 0,9 mln. V I
Door de liquidatie valt de voorziening verliescompensatie vrij en is een verkoopopbrengst gerealiseerd.

Verkoopopbrengst vastgoed                     € 0,2 mln. N I         
De gerealiseerde verkoopwinst van de verkochte locaties uit de vastgoedportefeuille is € 0,2 mln. lager dan begroot. Dit resultaat komt doordat er enerzijds minder panden verkocht zijn dan begroot € 0,4 mln. N, maar daartegenover staan wel hogere verkoopprijzen dan begroot 0,2 mln. V. voor het deel wat wel is verkocht.

Toelichting op lasten en baten

Bestemmingsplannen
In 2021 is voor € 1,2 mln. besteed aan apparaatslasten, € 0,2 mln. aan het beheer van ICT-systemen. Het overige is gebruikt voor het inwinnen van advies.

Omgevingswet
Voor de voorbereiding van de nieuwe Omgevingswet en de omgevingsplannen zijn in 2021 kosten gemaakt:  € 0,8 mln. is besteed aan apparaatslasten, € 0,3 mln. aan informatievoorziening en € 0,1 mln. aan opleidingen.

Overig
De overige lasten gaan over juridisch advies € 0,2 mln. en planschade € 0,2 mln.

Toelichting financieel resultaat                                                                                         € 0,3 mln. N 

Beheerverordeningen en bestemmingsplannen         € 0,3 mln. N I
Als gevolg van de krappe arbeidsmarkt is de onderbezetting extern ingehuurd, wat hogere lasten met zich meebrengt van € 0,1 mln. Daarnaast zijn meer lasten gemaakt voor de implementatie van de Omgevingswet, mede als gevolg van het uitstel: € 0,2 mln. Hierdoor is er een nadeel van € 0,3 mln.

Toelichting op lasten en baten
De lasten voor Faciliterend Grondbeleid zijn € 3,2 mln. en bestaan hoofdzakelijk uit,€ 1,4 mln. personeelskosten voor begeleiding van projecten, € 1,1 mln. aan het doorleggen van ontvangen bijdragen als gevolg van een exploitatieplan.

In 2021 zijn tientallen overige faciliterende projecten actief zoals Vroondaal, Verhulstplein, Kijkduin, De Venen, Colijnplein, en Lozerhof. In 2021 zijn er circa € 2,4 mln. aan baten gerealiseerd uit bijdragen van derden en zijn circa € 3,1 mln. aan kosten gemaakt. Dit betreffen baten en lasten voor de uitvoering van planuitwerkingskaders en anterieure overeenkomsten. Per saldo is er in 2021 een tekort gerealiseerd van circa € 0,7 mln. Voornaamste oorzaak hiervan is dat veelal de gerealiseerde kosten hoger zijn, dan de (vooraf) overeengekomen bijdragen van derden.

Toelichting financieel resultaat                                                                                           € 0,3 mln. N

Waldorp Four                           € 0,4 mln. V I
Er was een bijdrage begroot als bijdrage voor de anterieure overeenkomst indien een bijdrage van derden uit zou blijven. € 0,4 mln. is niet gerealiseerd in 2021.

Overige                              € 0,7 mln. N I

In 2021 is gewerkt aan 45 grondexploitaties en restplannen.

Toelichting op lasten en baten
De lasten op het taakveld grondexploitaties betreffen de lasten voor de grondexploitaties zelf voor € 42,8 mln., overige lasten € 3,4 mln. en de dotatie aan reserves € 4,3 mln.  

Grondexploitaties
De grondexploitaties waarvoor de meeste lasten zijn gemaakt zijn:

• Spuikwartier € 13,1 mln.;
• Gebiedsontwikkeling Haga € 4,9 mln.;
• Noordboulevard € 2,0 mln.;
• Ontwikkeling Scheveningen havens € 2,8 mln.;
• Grotiusplaats € 2,6 mln.;
• Laakhavens West € 2,6 mln.;
• Grondbank Regentesse Zuid € 1,8 mln.;
• Kijkduin € 1,4 mln.;
• Haagse Loper € 1,3 mln.;
• Uithofslaan € 1,1 mln.;
• Trekvlietzone fase 1 € 1,1 mln.;
• Overige grondexploitaties € 8,1 mln.

De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de raming betreffen lagere lasten voor de grondexploitaties:

• Spuikwartier € 2,9 mln V

De voorbereiding voor de inrichting van het Spuiplein en van de verbouwing van de Turfmarkt heeft meer tijd gekost, waardoor de uitvoering later is gestart. Werkzaamheden vinden nu grotendeels plaats in 2022.

• Grondbank Regentesse Zuid € 3,7 mln V

De onderhandelingen voor verwerving van een pand lopen langer door dan verwacht. Daardoor zijn ook geraamde lasten voor bouwgrondproductie en inrichtingskosten nog niet gemaakt.

• Grondbank Vroondaal € 3,5 mln V

De laatste twee kavels die nog bouwrijp gemaakt moeten worden komen pas in 2024 beschikbaar, daardoor is de looptijd van de grondbank verlengd naar 2024. De rentelast die samenhangt met de afsluiting is daardoor niet gerealiseerd in 2021.

• Den Haag Nieuw Centraal € 3,2 mln V

De grex is begin 2021 herzien. Echter doordat de ontwikkelaar meer tijd nodig heeft voor het opstellen van de businesscase vertraagt de uitgifte van gronden en daarmee samenhangend schuiven ook de kosten door naar 2022, te weten de afkoop meerwerk en aanpassingen aan de fietsenkelder voor het bouwrijp opleveren voor de bovenbouw. Daarnaast zijn plankosten gestegen i.v.m. de intensieve afstemming en vastlegging van de afspraken met de ontwikkelaar.

• Trekvlietzone fase 1 € 3,0 mln V

De aanleg van de Callistoweg is vertraagd vanwege de behandeling van het omgevingsplan in de Hoge Raad. Het bouwrijp maken van kavel 3a voor de KO-woningen is eveneens vertraagd, er is nog onvoldoende duidelijkheid over de planuitwerking. Ook de bouw van de parkeergarage voor kavel 1 is nog niet gestart, omdat de grondexploitatie van Trekvlietzone fase 1 moet worden herzien, deze wordt begin 2022 aan de raad aangeboden ter behandeling.

• Gebiedsontwikkeling Haga € 2,1 mln V

Kosten zijn lager uitgevallen doordat bij de begroting rekening werd gehouden met een claim inzake hogere parkeertarieven voor het personeel van Haga. Deze claim is niet gematerialiseerd. Het is nog onzeker of deze claim in volgende jaren zal worden ontvangen.

• Noordboulevard € 3,5 mln. V

Geraamde lasten met betrekking tot de kiosken zijn niet gerealiseerd binnen de grex als gevolg van een herrangschikking onder de materiele vaste activa. Tevens vervallen werkzaamheden met betrekking tot de Korte Zeekant en het Zwarte en vinden afrondende werkzaamheden voor de kazemat in 2022 plaats.

• Ontwikkeling Scheveningen Havens € 1,6 mln. V

De interne levering van het Zuiderstrandtheater heeft niet plaatsgevonden in 2021 vanwege de latere oplevering van en verhuizing naar Amare.  

• Kijkduin € 1,6 mln. V

De lasten voor het Landelijk Raamwerk Landschappelijk Raamwerk, het plan om de natuur in Kijkduin meer ruimte te geven, vallen goedkoper uit. De aanbesteding voor de EEF entree en fietsenstalling is later gestart omdat aanvullende middelen benodigd waren, welke in november bij de begrotingsbehandeling najaar 2021 zijn toegekend, daardoor vertraagt ook de ontwikkeling van de openbare ruimte.

• Bedrijventerrein Uitenhagestraat € 1,3 mln. V

De definitieve inrichting van de Uitenhagestraat en de Shelllocatie is vertraagd door komst van het project Warmte Linq van de Gasunie. Zij hebben het voornemen om leidingen te trekken door deze locaties. De inrichting van deze twee locaties moet hierop wachten.

• Overige grondexploitaties € 8,1 mln.

Mutatie reserves
Deze worden toegelicht bij het onderdeel reserves.

Overige lasten
De overige lasten betreffen de mutaties in voorzieningen negatieve plannen grondexploitaties/-Harnaschpolder van € 1,5 mln., nacalculatie apparaatslasten € 0,9 mln., overige lasten € 0,9 mln.

De mutatie op de voorziening is € 24,6 mln. lager dan geraamd. Dit is veroorzaakt door:

• Niet gerealiseerde toevoegingen voorziening negatieve plannen voor de grex Dreven Gaarden Zichten, doordat besluitvorming niet meer plaatsvindt in 2021 € 25,0 mln. V.
• Niet gerealiseerde toevoegingen voorziening negatieve plannen i.v.m. doorgeschoven besluitvorming overige grexen € 2,7 mln. V.
• Onttrekkingen voorziening negatieve plannen vanwege uitlichting vastgoed uit grondexploitaties € 6,1 V.  Dit betreft een administratieve correctie voor lasten die een investering betreffen en daarmee ingevolge het BBV niet onderdeel kunnen uitmaken van een grondexploitatie. Het betreft de grondexploitaties Trekvlietzone, Noordboulevard en Van Klingerenkavel. Deze lasten worden overgeheveld naar de materiele vaste activa en leiden tot een afname van de benodigde verliesvoorziening voor de grondexploitaties.
• Toevoeging voorziening negatieve plannen op basis van de actualisatie van grondexploitaties ultimo verslagjaar 10,3 mln. N.
• Overige mutaties per saldo € 1,1 mln. V.

Baten
De baten betreffen de ontvangen grondopbrengsten en overige bijdragen inzake grondexploitaties voor € 48,2 mln., mutatie onderhanden werk -/- € 3,3 mln., vrijval van en onttrekking aan reserves 5,9 mln. en overige baten €0,5.  

Grondexploitaties
De grondexploitaties waarvoor de meeste bijdragen derden zijn ontvangen zijn:

• Gebiedsontwikkeling Haga € 13,7 mln.
• Spuikwartier € 12,0 mln.
• Grondbank Regentesse Zuid € 5,3 mln.
• Grondbank Vroondaal € 4,9 mln.
• Laakhaven Petroleumhaven € 4,6 mln.
• Overige grondexploitaties € 7,7 mln.

De belangrijkste afwijkingen ten opzichte van de raming betreffen lagere bijdragen derden voor:

• Den Haag Nieuw Centraal € 22,8 mln. N

De ontwikkelaar werkt nog aan de businesscase, daardoor zal naar verwachting de opbrengst van de uitgifte van de gronden in 2022 worden gerealiseerd.

• Assumburgweg € 2,8 mln. N

De toegekende subsidie van BZK was geraamd voor 100% ten gunste van de grondexploitatie te komen, maar de baat wordt verantwoord naar rato van de geleverde prestatie waarvoor de subsidie is ontvangen. In 2021 zijn geen prestaties afgerond waarvoor een subsidiebijdrage kan worden gerealiseerd.

• Trekvlietzone € 1,8 mln.

Als gevolg van knelpunten in het vergunningenproces is de uitgifte van kavel 1 vertraagd.

• Boekweitkamp € 1,3 mln.

In 2021 kon geen overeenstemming met de ontwikkelaar worden bereikt over de gronduitgifte. Deze wordt nu voor 2022 verwacht.

• Overige grexen € 10.7 mln. N

Een hogere baat dan geraamd is ontvangen voor het Spuikwartier € 11,3 mln. V
In 2021 heeft een deellevering Spuigarage plaatsgevonden. Uitgegaan was van een algehele levering in 2025, daarom was de baat van deze deellevering niet geraamd.

Mutaties reserves
Aan de reserves grondbedrijf is € 4,8 mln. onttrokken en € 1,1 mln. is vrijgevallen Dit wordt nader toegelicht bij het onderdeel reserves.

Verrekening met het onderhanden werk op de balans
Het saldo tussen gerealiseerde lasten en baten van de diverse grondexploitaties over het verantwoordingsjaar wordt op 31 december 2021 toegevoegd aan het onderhanden werk op de balanspost Voorraden Onderhanden werk. Het is daarmee de sluitpost op de activiteit Bouwgrondexploitatie van programma 13. Het saldo over 2021 bedraagt -/- € 3,3, mln. Dit is € 13,6 mln. minder dan begroot.

Toelichting financieel resultaat                                                                                           € 29,3 mln. V

Resultaat grondbedrijf                      € 1,1 mln. V I

• Niet gerealiseerde toevoegingen aan de voorziening negatieve plannen doordat de besluitvorming in 2022       plaatsvindt: € 2,8 mln. V.
• Vrijval voorziening negatieve plannen in verband met uitlichting vastgoed € 3,0 V.
• Vrijval voorziening negatieve plannen Harnaschpolder € 1,2 mln. V.
• Niet gerealiseerde toevoeging aan de reserve grondbedrijf doordat besluitvorming in 2022 plaatsvindt € 3,6 mln. V.
• Resultaat afgesloten grondexploitaties en tussentijdse winstneming op grondexploitaties € 2,4 mln. V.
• Niet onttrokken middelen aan de reserves voor ROC Mondriaan en Steenwijklaan € 1,2 mln. V.
• Overig € 0,3 mln. N.
• Actualisatie voorziening negatieve plannen per 31 december € 10,3 N.
• Niet onttrokken middelen aan de reserves doordat besluitvorming in 2022 plaatsvindt € 1 mln. N.
• Reservering vennootschapsbelasting Vroondaal € 0,6 mln. N.
• Nacalculatie op apparaat € 0,9 mln. N.      

Overige resultaten                      € 28,3 mln. V I         

• Niet gerealiseerde toevoegingen aan de voorziening negatieve plannen doordat de besluitvorming voor Dreven Gaarden Zichten in 2022 plaatsvindt: € 25,0 mln. V.
• Vrijval voorziening negatieve plannen in verband met uitlichting vastgoed € 3,1 mln. V.
• Overig € 0,2 V

Overig                           € 0,1 mln. N I
Het resultaat grondbedrijf wordt conform de beheerregels van het grondbedrijf toegevoegd aan de reserve Grondbedrijf. Hiertoe zal besluitvorming aan de raad worden voorgelegd bij vaststelling van de programmarekening 13.

Lasten
In 2021 is voor € 15,5 mln. besteed aan wonen en bouwen. Hiervan is € 11,5 mln. besteed aan apparaatslasten (met name huisvesting bijzonder doelgroepen, behandeling voorrangsverklaringen en huisvestingsvraagstukken en onderzoek), € 1,0 mln. aan huisvesting statushouders, € 0,7 mln. aan beleidsondersteunende onderzoekskosten, € 0,5 mln. investering in renovatie vastgoed, € 1,8 mln. overige kosten.

Baten
De baten (€ 3,6 mln.) bestaan voor € 1,0 mln. uit een onttrekking uit de reserve (waarvan € 0,7 mln. voor huisvesting statushouders), € 0,3 mln. uit bijdragen andere diensten (voor huisvesting statushouders), € 0,5 mln. leges (urgentie en HVG), € 0,5 uit de specifieke uitkering huisvesting kwetsbare groepen, € 0,2 SPUK (flexibele) huisvesting kwetsbare doelgroepen en € 1,1 mln. zijn overige baten.

Toelichting financieel resultaat                                                                                           € 1,4 mln. V

Huisvesting bijzondere doelgroepen               € 0,3 mln. V I
Er is een bijdrage geleverd van € 0,5 mln. aan de renovatie van de Loosduinsehof. Deze bijdrage is gefinancierd vanuit de specifieke uitkering huisvesting kwetsbare groepen.

Urgentieprogramma woningbouw               € 0,4 mln. V I
De doelstelling om jaarlijks 4.000 nieuwe woningen in aanbouw te nemen, is ambitieus.
Het aantal nieuwe woningen in aanbouw is in 2021 niet volledig behaald. De personele inzet op projecten is dan ook minder dan oorspronkelijk geprognotiseerd.

Overig                           € 0,7 mln. V I

Toelichting op lasten en baten
De lasten voor stadsvernieuwing zijn € 30,2 mln. Dit bedrag bestaat uit € 12,0 mln. personeelskosten voor de inzet van de vele projecten die vallen onder stadsvernieuwing. € 18,2 mln. zijn projectkosten. De grootste lasten waren in 2021 voor de Gebiedspaspoort Poolsterstraat (€ 3,7 mln.) en voor de OV Terminal (€ 2,2 mln.).

De lasten zijn 23,1 mln. lager dan begroot. Veruit de grootste afwijking op de lasten (€ 11,0 mln.) heeft te maken met de Rotterdamsebaan. De financiële afwikkeling zal in 2022 plaatsvinden. Dit had betrekking op te verwachten risico’s en schadeclaims van de verworven kavels ten behoeve van de Rotterdamse Baan welke het projectteam voor haar rekening zou nemen. Deze hebben niet of nauwelijks plaatsgevonden waardoor de lasten veel lager uitvallen dan begroot. Het project wordt financieel medio 2022 afgesloten.

Baten
De baten zijn in 2021 € 9,6 mln. en bestaan uit bijdrage van derde partijen (€ 2,7 mln.), voorziening (€ 3,1 mln.), onttrekking aan reserves (€ 3,3 mln.) en overige baten (€ 0,5 mln.). De baten zijn in 2021 € 16,6 mln. lager dan begroot. Dit komt hoofdzakelijk door dat de te verwachten risico’s en schadeclaims van de verworven kavels ten behoeve van de Rotterdamse Baan niet of nauwelijks hebben plaatsgevonden. Hierdoor zijn deze lasten ook niet doorbelast en daardoor dus ook geen baten gerealiseerd. (€ 10,0 mln.).

De onttrekkingen op stadsvernieuwing is € 3,5 mln. lager dan begroot. Dit komt hoofdzakelijk door een lagere onttrekking aan de reserve Stedelijke ontwikkeling (€ 2,1 mln.) en de reserve The Hague World Forum (€ 1,0 mln.) dan begroot. Dit wordt bij het overzicht Reserves nader toegelicht.

Toelichting financieel resultaat                                                                                        € 6,5 mln. V  

Rotterdamse Baan                     € 1,6 mln. V I
Er was 11,0 mln. begroot om risico’s af te dekken en om eventuele schadeclaims als gevolg van de verworven kavels af te kunnen handelen.Hiervan was begroot € 1,6 mln. te dekken uit concernreserves. Door het niet benutten van concernreserves geeft dit een financieel resultaat welke via de resultaatsbestemming weer wordt toegevoegd aan de concernreserves.

Voorziening WOM Den Haag Zuidwest            € 3,0 mln. V I         
De stand van de voorziening is gebaseerd op de initiële afspraken en onderhandelingen met Vestia over de (nieuwe) afrekenmethodiek. Op basis van de huidige afspraken en verdere uitwerking in de raamovereenkomst is voor 2021 de benodigde voorziening berekend op €8,5 mln. en valt €3,0 mln. vrij. Het resultaat op de verbonden partijen wordt via de resultaatsbestemming voorgesteld toe te voegen aan de Reserve Grondbedrijf.

Onderbesteding Eneco-projecten               € 2,7 mln. V I         
Diverse projecten zijn vertraagd in de uitvoering of duren langer in tijd door corona en lopen door in 2022. Middelen zullen via de resultaatsbestemming worden toegevoegd aan de Eneco-reserves en blijven beschikbaar in 2022.

Schakel HS                        € 0,3 mln. N I         
Financiële afwikkeling project schakel HS. De lasten worden nu genomen. Verwacht wordt dat de bijdrage derden (subsidie) van MRDH van € 2,45 mln. pas in 2022 ontvangen zal worden.

Gebiedsagenda Laakhavens                  € 0,4 mln. N I         
Er is veel meer inzet nodig gebleken in 2021 voor het opstellen van de NvU Laakhavens. Ook extra inzet in nodig gebleken voor het ontwerp van de openbare ruimte.

Overig                           € 0,1 mln. N I

Lasten
In 2021 is voor € 6,8 mln. besteed aan toezicht en handhaving op wonen. Hiervan is circa € 5,4 mln. besteed aan apparaatslasten bij de Haagse Pandbrigade, € 0,6 mln. gaat over apparaatslasten bij vergunning en toezicht, € 0,3 mln. over de inzet van juridische zaken, € 0,2 mln. betreft overig handhavingskosten.

Baten
Er is € 0,7 mln. aan opbrengsten uit dwangsommen en aanschrijvingen in rekening gebracht bij overtreders. Als gevolg van de ontstane inningsrisico’s is een voorziening dubieuze debiteuren getroffen van € 0,3 mln.

Toelichting financieel resultaat                                                                                     € 0,4 mln. V      

Toelichting op financieel resultaat
Handhaving Haagse Pandbrigade                € 0,3 mln. V I
De tijdelijke uitbreiding van de formatie is gedurende het jaar gevuld. Hierdoor zijn niet alle begrote lasten gerealiseerd.

Overig                           € 0,1 mln. V I

Lasten
In 2021 is er voor € 4,9 mln. aan kernregistraties besteed. € 4,1 mln. is besteed aan de beheerunit open data, het beheren en bijhouden van een aantal wettelijke registraties en de benodigde applicaties. € 0,4 mln. aan de ontwikkeling van Totaal Driedimensionaal. € 0,5 mln. aan diverse overige dienstverlening en (door)ontwikkeling van geo-informatie.

Baten
Daarnaast is voor circa € 0,1 mln. aan opbrengsten gerealiseerd door het leveren van specifieke geo-informatie gerelateerde producten en diensten en door bijdragen voor het beheren en bijhouden.

 Toelichting financieel resultaat                                                                             € 0,2 mln.V

Apparaat                         € 0,3 mln. V I
Als gevolg van de onderbezetting is een voordeel gerealiseerd van 0,3 mln.

Overig                           € 0,1 mln. N I

Lasten
In 2021 is voor € 19,4 mln. besteed aan omgevingsvergunningen. Het gaat om € 16,9 mln. apparaatslasten, € 1,5 mln. betreft toetsing en controle bij bouwaanvragen door de Veiligheidsregio Haaglanden, € 0,8, mln. betreft de inzet van de Omgevingsdienst Haaglanden bij bouwaanvragen en meldingen voor asbestsanering, € 0,8 mln. betreft het beheren en ontwikkelen van de ICT-systemen, € 1,8 mln. het digitaliseren van het bouwdossier en € 0,7 mln. overige kosten. Hier staan verrekeningen met de voorziening bouwleges tegenover van per saldo € 3,4 mln.

Baten
De baten gaan over inkomsten uit leges voor omgevingsvergunningen €23,0 mln. en daaruit voortvloeiende dwanginvorderingsbaten (€ 0,1 mln.)

Bouwleges
Er zijn meer bouwaanvragen ingediend dan verwacht en daardoor zijn er € 0,5 mln. meer legesopbrengsten. De lasten van de omgevingsvergunningen die met de voorziening bouwleges worden afgerekend, zijn € 0,1 lager mln. dan geraamd. Er is € 0,4 mln. minder besteed aan de inname, behandeling en advisering van de vergunningaanvragen door het apparaat, ook is € 0,3 mln. minder besteed aan ICT-kosten.

De voorziening bouwleges stond op € 27,0 mln. en is met € 3,4 mln. gedaald naar € 23,6 mln.

 Toelichting financieel resultaat                     € 0,5 mln. N

Meer beroep- en bezwaarschriften ingediend                € 0,5 mln. N I