Sport

Beleidsverantwoording per activiteit

Sport- en Spelaccommodaties

Accommodaties en voorzieningen voor sport
De gemeente exploiteert 7 zwembaden, 16 sporthallen, 300 sportvelden en de Sportcampus Zuiderpark. Sportverenigingen, scholen en wijkorganisaties gebruiken sporthallen en sportvelden voor trainingen en wedstrijden en gymlessen. De gemeentelijke zwembaden worden gebruikt voor wedstrijdzwemmen, waterpolo, recreatief zwemmen, zwemlessen en schoolzwemmen.

Het onderhoud van de gemeentelijke accommodaties vindt plaats op basis van meerjarige onderhoudsplannen. In 2021 zijn 7 voetbal- en hockeykunstgrasvelden en 4 playgrounds gerenoveerd. Ook is in 2021 gestart met de uitvoering van verduurzamingsmaatregelen en het verbeteren van de toegankelijkheid in de sporthalen en zwembaden.

De groeiende stad
In een stad die sterk groeit, is een dekkend netwerk van sportaccommodaties belangrijk. In het collegebesluit ‘Haagse Referentienormen voor maatschappelijke voorzieningen’ (RIS 307513) dat in 2021 is vastgesteld, is opdracht gegeven tot een nadere uitwerking per type voorziening. Het gaat om een analyse van vraag en aanbod op een voor de voorziening passend schaalniveau en een visie op de toekomst van de voorziening.

In het collegebesluit Haagse Referentienormen voor maatschappelijke voorzieningen (RIS 307513) is opdracht gegeven tot een nadere uitwerking per type voorziening, uitgaande van een analyse van vraag en aanbod op een voor de voorziening passend schaalniveau en een visie op de toekomst van de voorziening op te stellen. In 2021 is gestart met het opstellen van een integraal huisvestingsplan voor Sport. Hiermee wordt de indicatieve investeringsopgave voor de huisvesting van Sport in relatie tot de groei van de stad in beeld gebracht. In de grote gebiedsontwikkelingen (CID, Binckhorst en Den Haag Zuid West) wordt dit uitgewerkt in de diverse voorzieningenprogramma’s.

Wat is er verder gedaan in 2021?

• Er wordt gezocht naar ruimte voor het aanleggen van nieuwe banen voor de opkomende sport padel. Daarbij moet rekening worden gehouden met geluidsbeperkingen.
• Alle sportparken zijn vanaf juli 2021 rookvrij.
• Sporten in de openbare ruimte vraagt om een beweegvriendelijke inrichting. In 2021 is gestart met het ontwikkelen van beweegroutes en ‘calisthenics parken’ in Transvaal. Ook worden 2 schoolpleinen ingericht als ‘schoolplein 14’.
• De nieuwe investeringssubsidie ‘Accommodaties sportverenigingen’ is in 2021 vastgesteld. Sportverenigingen kunnen een hogere bijdrage ontvangen voor het verbeteren en verduurzamen van hun accommodatie.
• Kunstgrasvelden zijn ontdaan van SBR (rubber) en langs diverse kunstgrasvelden zijn kantplanken aangelegd om uitspoeling van infill (ingestrooid kurk bij noodweer te voorkomen in het kader van milieumaatregelen..

Wachtlijsten voor zwemlessen
In Den Haag is een ruim aanbod aan zwemlessen, dat voor een groot deel door zwemverenigingen en zwemscholen wordt verzorgd en voor een deel door de gemeente. De vraag is echter groter dan de capaciteit. Verder is er schoolzwemmen voor kinderen van deelnemende scholen vanaf groep 5. De wachtlijsten voor zwemlessen zijn in 2021 gegroeid. Begin 2021 waren de zwembaden 5 maanden dicht vanwege corona. Daarna gebeurde dat nog een paar keer. De gemeente heeft de programmering aangepast en turbolessen opgezet. Zo wordt geprobeerd de wachtlijst voor zwemlessen te verkorten.

Sportbeleid en -activering

Sterke Haagse sportverenigingen
Voor vrijwel alle Haagse sportverenigingen was 2021 een hectisch en zwaar jaar. Er is veel van hun flexibiliteit gevraagd. Door de diverse coronamaatregelen kon er op verschillende momenten niet volledig gesport worden en hadden verenigingen te maken met financiële schade. Daarnaast legden de maatregelen extra druk op de vrijwilligers: er kwamen extra taken bij zoals de controle op het coronatoegangsbewijs, waarvoor lang niet elk vereniging toegerust was.

Wat heeft de gemeente gedaan?
In 2021 heeft de gemeente de huur van gemeentelijke sportaccommodaties kwijtgescholden voor januari tot en met juni 2021. Verder zijn nieuwsbrieven verstuurd over de coronamaatregelen en webinars georganiseerd. Er was veel persoonlijk contact tussen de sportconsulenten en de sportverenigingen. Daarnaast is veel ondersteuning geboden op deze thema’s: vrijwilligers, leden en positieve sportcultuur.
Na elke ronde van coronamaatregelen zijn nieuwsbrieven gestuurd met daarin een uitleg van de maatregelen en wat dit voor de verenigingen betekent.

Vrijwilligers
Sportverenigingen hadden ook in 2021 te maken met een tekort aan vrijwilligers. Er zijn diverse middelen aangeboden, zoals het gratis gebruik van de app Taakie. Deze app koppelt taken en vrijwilligers/leden aan elkaar. De app wordt door 19 verenigingen gebruikt. Er is een format voor een beleidsplan over vrijwilligersbeleid gemaakt. Projectmanagers zijn ingezet en er waren creatieve sessies met meerdere verenigingen.

Nieuw in 2021: het Haags handboek ‘Ledenwerving, ledenbinding en ledenbehoud’. Het handboek is dit jaar 85 keer uitgereikt en 35 verenigingen zijn begeleid bij het toepassen van het handboek. Ook zijn er meerdere bijeenkomsten georganiseerd waarin tips zijn gedeeld over het ontwikkelen van nieuw aanbod voor (potentiële) leden.

Actieplan
In 2021 is een groot deel van de acties uit het actieplan 'Een positieve sportcultuur' Den Haag 2020-2022 uitgevoerd. Dit actieplan is een aanpak om Haagse sportverenigingen te ondersteunen bij een bij het verkrijgen en het behouden van een positieve sportcultuur. Zo is een verdiepend behoefteonderzoek gestart: hoe kunnen verenigingen op dit thema het beste ondersteund worden? De uitkomsten verschijnen medio 2022. Verder was er een campagne, organiseerden sportpedagogen een aantal workshops en is bij meerdere verenigingen trainersbegeleiding gegeven.

Vechtsport
Na de zomer is gestart met extra ondersteuning aan de vechtsportorganisaties in de stad. Deze organisaties bereiken veel Hagenaars en hebben een grote maatschappelijke en pedagogische waarde. Ze weten de weg naar de gemeentelijke ondersteuning nog altijd goed te vinden. In 2021 zijn ze actief benaderd en is met 17 organisaties een kwaliteitstraject gestart. Het doel: een landelijk erkend keurmerk voor vechtsportorganisaties behalen. Resultaat: 18 verenigingen zijn in 2021 ‘keurmerk-gereed’, waarvan 14 voor het keurmerk van de Vechtsport Autoriteit en 4 voor het label van het Nederlands Instituut Vechtsport en Maatschappij.

Nieuwe combinatiefunctionarissen bij sportverenigingen
Er zijn extra combinatiefunctionarissen gekomen voor de thema’s open club (vergroten maatschappelijke rol van verenigingen) en leden (ontwikkelen nieuw aanbod). Ook is er nu een sportcoördinator specifiek voor vechtsportverenigingen. Verder is er een ‘reporter’ gekomen die goede voorbeelden bij sportverenigingen ophaalt en via de nieuwsbrief met de stad deelt.

Investeringssubsidie Accommodaties
Medio 2021 is de aangepaste subsidieregeling ‘Investeringssubsidie accommodaties sportverenigingen’ vastgesteld. Hierin is het percentage subsidie en het subsidieplafond gedurende de jaren 2021, 2022 en 2023 opgehoogd. 24 sportverenigingen hebben in 2021 gebruik gemaakt van de subsidieregeling. Verder hebben sportverenigingen kleine maatregelen genomen en gebruik gemaakt van de mogelijkheden om een energiescan, advies en begeleiding aan te vragen.

Tot slot heeft het Serviceteam in 2021 bij 20 sportverenigingen de club- en kleedaccommodaties geschilderd.

Heel Den Haag beweegt; een zetje in de rug voor mensen die nog niet sporten en bewegen
Tijdens de beperkende maatregelen vanwege corona is geprobeerd de bestaande sportactivering zoveel mogelijk en desnoods in aangepaste vorm, uit te voeren. Het streetsportprogramma is een belangrijk sportstimuleringsinstrument dat ook in coronatijd grotendeels kon doorgaan. Verdeeld over 32 locaties door de hele stad zijn er in 2021 wekelijks voor 664 uur sportactiviteiten georganiseerd. Daarmee hebben we gemiddeld 3500 deelnemers per week bereikt.

De 6 buurtsportcoaches Sport & Gezondheid hielden intensief contact met de verschillende doelgroepen. Waar mogelijk gingen de reguliere activiteiten door. Daarnaast hebben we alternatieve beweegactiviteiten ontwikkeld om inactieve volwassenen weer in beweging te krijgen tijdens de pandemie. Zo waren er online beweegactiviteiten en balkon-beweegsessies. Vooral senioren uit Escamp en Laak deden hieraan mee. Als gevolg van corona zijn er minder subsidies verleend.

Bij het bevorderen van een actieve leefstijl werkt de gemeente samen met scholen, sportverenigingen, stichtingen en zorg-, wijk- en bewonersorganisaties. In 2021 zijn hiervoor 194 combinatiefunctionarissen en buurtsportcoaches ingezet. De buurtsportcoaches in de stadsdelen Transvaal, Schilderswijk, Rivierenbuurt/Stationsbuurt, Moerwijk/Morgenstond, Bouwlust/Vrederust en Laak, hebben circa 700 kwetsbare volwassen Hagenaars in beweging gebracht. 20 wandelgroepen deden mee aan het wandelprogramma van de Nationale Diabetes Challenge.

Subsidieregeling
Juli 2021 is de subsidieregeling Combinatiefunctionarissen sport Den Haag 2021 (RIS 309539) vastgesteld. Deze subsidieregeling vloeit voort uit de kadernota Subsidiebeleid Den Haag 2020-2023. Den Haag wil een transparant subsidiebeleid voeren en een gelijk speelveld creëren voor alle potentiële aanvragers. Bij het opstellen van de regeling is gekeken naar de huidige activiteiten die worden uitgevoerd met de inzet van combinatiefunctionarissen. Deze zijn uitgangspunt van de regeling, samen met de doelstellingen van de gemeente op het gebied van sportstimulering en verenigingsondersteuning.
Het maatschappelijke doel van de subsidieregeling is om alle inwoners van Den Haag een leven lang in beweging te krijgen en te houden. De subsidieregeling bevordert dat organisaties combinatiefunctionarissen aanstellen en begeleiden die bijdragen aan het achterliggende maatschappelijke doel en zich richten op één of meer van de volgende categorieën:

• Inwoners van Den Haag die achterblijven in sportdeelname., stimuleren om op hun eigen manier te sporten en bewegen;
• Sportverenigingen en -stichtingen die het sportaanbod versterken en sport aanbieden die aansluit op de sportbehoefte van inwoners van Den Haag.
• Kinderen in de leeftijd 6 tot 18 jaar na schooltijd kennis laten maken met sporten en bewegen.

In september 2021 konden geïnteresseerde partijen een aanvraag indienen. Partijen die subsidie hebben aangevraagd, zijn inmiddels op de hoogte gesteld.

Sport en onderwijs
In 2021 hebben 95 van de 153 scholen meegedaan aan de regeling schoolsportcoördinator voor het primair onderwijs. 15 scholen in het voortgezet onderwijs hebben ondersteuning gekregen bij het uitvoeren van een sportplan. Daarnaast is ook de ADO Den Haag VO Voetbal League georganiseerd. De gemeente werkt hierin samen met de Haagse Hogeschool.

Sporten voor mensen met een beperking
Mensen met een beperking sporten en bewegen minder dan mensen zonder een beperking. Om dit verschil te verkleinen, is een extra buurtsportcoach ingezet. Verder zijn 149 Hagenaars met een beperking of chronische aandoening vanuit het beweegloket geholpen bij het zoeken naar een geschikte sport of beweegactiviteit. Een speciaal aangestelde sportcoördinator heeft 7 verenigingen ondersteund bij het aanbieden van aangepast sporten. Daarnaast hebben op verschillende basisscholen in totaal 1.200 kinderen uit groep 7 en 8 voorlichting gehad over aangepast sporten. In 2021 vonden de Special Olympics Nationale Spelen (SONS) in aangepaste vorm plaats.

Haags Sportkwartier
Begin 2020 is de eerste fysieke sportieve ontmoetingsplek geopend bij sportvereniging Eibernest. Na eerst een tijd digitaal open te zijn geweest, is in september 2021 het tweede Trefpunt in wijkcentrum Bouwlust officieel geopend. Op deze locaties worden samen met bewoners verschillende sportactiviteiten ontwikkeld en uitgevoerd.

Trefpunt Morgenstond heeft ruimte voor 10 verschillende beweeg- of sportactiviteiten, zoals fitness voor vrouwen en fietslessen voor volwassenen. In Bouwlust hebben bijna 200 kinderen meegedaan met een tekenwedstrijd ‘Teken je mooiste zomerdag’. Op basis hiervan zijn tijdens de zomer 3 dagen lang activiteiten georganiseerd. Hiermee zijn 30 ouders betrokken geraakt bij de sportactiviteiten.

In dit project werkt de gemeente nauw samen met het lectoraat Impact of Sport en de sportopleidingen van de Haagse Hogeschool. Via de genoemde activiteiten is onderzocht: waarom bewoners wel of juist niet meedoen met de sport- en beweegactiviteiten. In 2022 worden de uitkomsten gepubliceerd en vertaald naar de sportopleidingen.

In 2021 is de tweede lichting van studenten gestart met de minor ‘Impact of sport’, die is ontwikkeld vanuit het Haags Sportkwartier. Daarnaast zijn in 2021 studenten ingezet bij de organisatie van de verschillende activiteiten.

Topsport

Topsport en talentontwikkeling  
Topsport is het visitekaartje van de sport! De prestaties en de weg ernaar toe inspireren en geven een voorbeeld. Stadsgenoten worden geïnspireerd om net als hun sportheld hun eigen ambitie te hebben en zich in te spannen deze na te streven. Deze inspiratie is nodig om 100% sportdeelname in 2030 te bereiken. 

Wat is er in 2021 gedaan?
De topsportprogramma’s in Den Haag worden ondersteund door het TeamNL Centrum Topsport Metropool (voorheen CTO Metropool). Het gaat om 3 programma’s: beachvolleybal (Sportcampus Zuiderpark), zeilen (Topzeilcentrum Scheveningen) en skateboarden (Haagse Sport Centrale). Hierbij wordt nauw samengewerkt met onderwijsinstellingen, sportbonden en het NOC*NSF. 

De aan Den Haag verbonden topsporters uit deze programma’s hebben tijdens de Olympische Spelen in Tokio mooie prestaties neergezet, zoals 1 gouden en 2 bronzen medailles met zeilen. Voorafgaand en tijdens de Olympische Spelen zijn de 28 Haagse olympiërs op de voet gevolgd met de campagne ‘Oh oh Tokyo’. 

Naast de topsportprogramma’s is in 2021 ook intensief ingezet op het verder versterken van de 13 Haagse talentenprogramma’s en het ontwikkelen van een visie op de optimale talentherkenning en -ontwikkeling in de stad. Ook de ondersteuning aan de 25 Haagse topsportverenigingen is vernieuwd in 2021. Samen met de topsportverenigingen is gewerkt aan het verbeteren van de expertise op het gebied van onder andere voeding, mentale training en medische begeleiding. Naast deze gezamenlijke aanpak wordt op basis van individuele behoefte maatwerk geleverd om de topsportvereniging maximaal bij te staan bij de realisatie van hun ambities.

In 2021 telde Den Haag 245 topsporters en talenten met een officiële NOC*NSF-status. Het betreft topsporters en talenten die actief zijn in 1 van de Haagse topsport- en talentprogramma’s of die in Den Haag wonen. Het aantal is hoger dan in 2020, aangezien we aan het begin van een nieuwe olympische cyclus staan met nieuwe instroom van topsporters en talenten. 

Topsportevenementen 
In 2021 zijn in Den Haag circa 20 topsportevenementen georganiseerd, zoals het NK Beachvolleybal, het ONK Zwemmen en het Surffestival. Op het olympisch kwalificatietoernooi Beachvolleybal wist het damesteam Schoon/Stam in een corona-proof stadion met uitzinnig publiek op het sportstrand van Den Haag een ticket te bemachtigen voor de Olympische Spelen in Tokyo. De dames trainen dagelijks in de Sportcampus Zuiderpark bij Beachvolleybal Team Nederland. Bij de sportevenementen is samengewerkt met het Haagse sportonderwijs en zijn side events georganiseerd om de verbinding te maken met Haagse inwoners. Helaas zijn vanwege de coronamaatregelen ook in 2021 diverse evenementen niet of in aangepaste vorm doorgegaan.

Olympic Festival
Hoogtepunt dit jaar was het TeamNL Olympic Festival. Samen met NOC*NSF en TIG Sports is op het sportstrand van Scheveningen en op 8 verschillende locaties in de stad een uniek evenement neergezet. Hier konden mensen de Olympische Spelen in eigen land beleven en zijn ze gestimuleerd om zelf te bewegen. In totaal heeft dit evenement 25.000 bezoekers getrokken. Daarnaast heeft onze mooie sportstad aan zee ook een geweldig podium gekregen met dit evenement door dagelijkse live-uitzendingen op nationale radio en tv vanaf het festivalterrein. Na afloop van het evenement was het sportstrand ook het toneel voor de nationale publiekshuldiging van de olympische sporters. 
 
Het WK Jeugdzeilen dat in 2021 georganiseerd zou worden, is vanwege corona verplaatst naar 2022. Ook het WK Zeilen en de Ocean Race die in 2022 georganiseerd zouden worden, zijn een jaar opgeschoven. Dergelijke grote evenementen kennen een lange voorbereidingstijd. Er zijn in 2021 al wel voorbereidingskosten gemaakt, vooral vanwege contractuele verplichtingen aan derden.

Tour de France
Daarnaast heeft de gemeente Rotterdam zich in mei 2021 kandidaat gesteld voor de organisatie van de Grand Départ van de Tour de France in 2024 of 2025 met Den Haag als finishstad van een etappe. Het college heeft een intentie uitgesproken om deze etappe samen te organiseren, plus verschillende activiteiten en wielerevenement in de jaren voorafgaand aan de Grand Départ. 

Sportcampus Zuiderpark  
Ondanks de coronamaatregelen is de Sportcampus het hele jaar in bedrijf gebleven. De studenten van de sportopleidingen van de Haagse Hogeschool en ROC Mondriaan hebben in aangepaste vorm hun opleiding kunnen volgen. Er waren dit jaar uitzonderingen voor topsporters. Daardoor konden de topsporters van het Beachvolleybal Team Nederland, The Hague Royals en ZVV Zaalvoetbal doorgaan met hun trainingen en wedstrijden. 

De studenten zijn regelmatig ingezet bij evenementen in Den Haag om Haagse inwoners in beweging te krijgen. Denk aan de sportieve buurthuizen van het Haags Sportkwartier in Den Haag Zuidwest. 
 
Grote sportevenementen en sportwedstrijden met volle tribunes waren er in 2021 helaas weinig door de coronamaatregelen. Hoogtepunten van 2021: de huldigingen van de rijksoverheid met onder andere minister-president Rutte voor zowel de olympische medaillewinnaars als de paralympische medaillewinnaars. Dit is live uitgezonden op nationale televisie.